Saturday, December 26, 2020

बचपन का वो दौर

सच में, बचपन की वो दुनिया बहोत ही हसीन थी,
छोटी छोटी बातों में बड़ी बड़ी ख़ुशी मिलती थी,
वो खिलोन से खेलना और चॉकलेट बाँट के खाना,
कभी रूठना, फिर मनाना, फिर साथ में खेलना,
जिंदगी का वो दौर न जाने कब गुज़र गया,
दिल की मासूमियत अपने ही साथ ले गया,
याद आज हम करते है उन लम्हों को,
जब कभी हम दिल खोल के हसते थे,
लाखों कमाने के बाद भी हम आज उदास  है,
बचपन के वो दोस्तों के बिना महफ़िल में भी तन्हा है।


आशिष महेता 



Creative Commons License



बचपन का वो दौर by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, December 19, 2020

મારી કેસ ડાયરી : દાસ બાપુ

પ્રિય વાંચકમિત્રો,



વર્કિંગ ડેની સાંજ હતી અને ચિંતન એના મિત્રાધિકારે એડવોકેટ અજયભાઈની ઓફિસમાં દાખલ થયો. રીસેપ્શન એરિયામાં ઘણા વ્યક્તિ બેઠા હતા અને ઓફિસની બહારની શુ રેક પૂરેપૂરી ભરાઈ ગયેલી હતી એ એની નજર બહાર ન હતું. રીસેપ્શન પર પંક્તિને હાય કર્યા બાદ ઈશારાથી પૂછ્યું, “આટલી ભીડ કેમ છે આજે?” 

પંક્તિએ એનું ચીરપરિચિત સ્માઈલ આપ્યું અને ચિંતનને જવાબ આપવાના બદલે ઇન્ટરકોમ પર અજયભાઈને ચિંતનના આગમનની જાણ કરી અને “ઓકે, સર” કહી ફોન કટ કરી ચિંતનને અંદર જવા જણાવ્યું.

ફૂલ હાઈટનો ગ્લાસ ડોર ખોલીને, "આવું સાહેબ?” કહી ચિંતન અંદર દાખલ થયો. પણ, આજે અંદરની ચેમ્બરનું દ્રશ્ય અલગ જ હતું. અજયભાઈની ચેરમાં આજે એક ભગવા વસ્ત્રધારી પ્રભાવી મહાત્મા બેઠા હતા. ચહેરા પરથી આશરે ૬૫ વર્ષની ઉંમર જણાઈ આવતી હતી. સફેદ દાઢી અને જટા, કપાળમાં નારયણ તિલક કરેલું હતું. સપ્રમાણ બાંધો. ગળામાં તુલસીની માળા સાથે રુદ્રાક્ષની માળા હતી. ચહેરા પર સ્મિત રમતું હતું. એમની સામે ની ખુરશીઓમાં અજયભાઈ અને અભિજાત બેઠા હતા. "આવ, ચિંતન" કહી અજયભાઈએ ચિંતનને બાજુની ખુરશીમાં બેસવા કહ્યું અને સામે બેઠેલ મહાત્માને જણાવ્યું, “બાપુ, આ ચિંતન અમારો મિત્ર.” ચિંતને પણ બે હાથ જોડી પ્રણામ કર્યા અને અજયભાઇની બાજુમાં બેઠો. મહાત્માએ એમના એક સેવકને બૂમ મારી બોલાવ્યો અને પૂછ્યું, “અલા પ્રાગજીભાઈ, નાસ્તાને કેટલી વાર છે અને જુઓ આ અજયભાઈના મિત્ર છે એમની પણ ગણતરી કરી લો.” “બાપુ, નાસ્તો બસ બે-પાંચ મીનીટમાં જ આવે છે. ડ્રાઈવર ગાડી પાર્ક કરીને ઉપર આવે એટલી જ વાર. પછી સામે મોટા રૂમ (અજયભાઈની ઓફિસનો કોન્ફરન્સ રૂમ) માં ગોઠવણી કરીએ.” પ્રાગજીભાઈ નામના એ સેવકે પ્રત્યુત્તર આપ્યો. “સારું, થોડી ઝડપ કરજો હો, પાછું આશ્રમે જવાનું છે.” બાપુએ ટકોર કરી. “હા, બાપુ” કહી એ સેવક ચેમ્બરની બહાર ગયા. થોડીવારમાં આવીને બાપુને કહ્યું, “બાપુ, પધારો ડીશો ગોઠવાઈ ગઈ છે.” “ચાલો, વકીલ સાહેબ.” કહી બાપુ ઉભા થયા અને અજયભાઈનો હાથ પકડી સાથે લઇ ગયા અને એમની પાછળ પાછળ અભિજાત અને ચિંતન પણ બાપુના કહેવાથી ઉભા થયા.

કોન્ફરન્સ રૂમમાં તો જાણે અન્નકૂટ ભરાયો હતો. નાસ્તાની અલગ-અલગ ડીશોમાં ગાંઠિયા, ફાફડા, જલેબી, ગોટા, દાળવડા, ખમણ, સેવખમણી, ગુલાબજાંબુ, અલગ અલગ ચટણીઓ ગોઠવાયેલ હતા. બાપુએ એક ખુરશીમાં સ્થાન લીધું અને પ્રાગજીભાઈને કીધું, “બહાર પેલા બહેન (પંકિત)ને એક ડીશ અલગ આપી દો અને બીજા સેવકોને બોલાવી લો.”

સેવકે અક્ષર: સૂચનાનું પાલન કર્યું. થોડી વારમાં ચા-નાસ્તો પૂર્ણ થયો અને બાપુએ અજયભાઈ પાસેથી વિદાય લીધી. જતા જતા પ્રાગજીભાઈએ એક બંધ કવર અજયભાઈના હાથમાં મુક્યું અને અજયભાઈએ આદરપૂર્વક બાપુને પ્રણામ કર્યાં. બાપુ અને એમના સેવકગણ વિદાય થયા બાદ ઓફિસમાં માત્ર સ્ટાફના વ્યક્તિઓ અને ચિંતન જ રહ્યા. ચિંતનના ચહેરા પર એક પ્રશ્ન હતો, જે અજયભાઈએ ક્યારનોય વાંચી લીધેલ, જે હતો “આ બાપુ કોણ?”

“આમનું સાચું નામ તો મને ખબર નથી, પણ લોકો એમને "દાસ બાપુ" તરીકે ઓળખે છે. ભજનાનંદી મહાત્મા છે અને વિરમગામથી આગળ એમનો આશ્રમ છે. સ્વભાવના એકદમ સરળ, નિખાલસ. એમના આશ્રમની ગૌશાળા માટે આજથી પાંચેક વર્ષ પહેલા એમણે જમીન ખરીદી હતી અને એના ટાઈટલ, દસ્તાવેજ, વગેરેની કામગીરી આપણને સોંપેલ. એમને આપણો સંપર્ક કોના દ્વારા થયો એ તો હજુ સુંધી એમણે મને પણ નથી કીધું. મને ખાલી એટલું જણાવેલ કે, “લાલજી (ભગવાન શ્રીકૃષ્ણનું બાળ સ્વરૂપ) મહારાજનો આદેશ છે અને આ કામગીરી તમારે કરવાની છે. આપણે લાંબા સમય સુધી આ કામ ચાલવાનું છે.” એ સમયે તો મને એમની વાતમાં એવું કંઈ ખાસ લાગેલ નહીં અને મેં પણ સામાન્ય કરતા વધારે ફી કહી દીધી જે એમણે મને તરત જ ચૂકવી આપી હતી. એ સમયે આપણે એમની જમીનના ટાઈટલ અને દસ્તાવેજનું કામ કરી આપેલ અને રેવન્યુ રેકર્ડે આશ્રમનું નામ પણ દાખલ કરાવી આપેલ. એ વખતે મને એમ લાગ્યું હતું કે કામ પતી ગયું છે. પણ, ના એવું ન હતું. એ જમીન અંગે ગામના એક વિઘ્ન સંતોષીએ રેવન્યુ તકરાર દાખલ કરી અને કોર્ટમાં દાવો દાખલ થયો. બાપુએ મને એ સમયે ફરી કીધું, “મેં કીધું હતું ને, આપણે લાંબા સમય સુધી આ કામ ચાલવાનું છે.” ત્યારે મને એમની ગૂઢ શક્તિનો પરિચય થયો. પછી આપણે એ દાવો અને રેવન્યુ તકરાર લડ્યા. સમય પસાર થતો ગયો એમ એમ બાપુના સ્નેહનો પરિચય થતો ગયો. ગયા વર્ષે બાપુના ત્યાં ભંડારો હતો. હું અને અભિજાત બંને ગયા હતા. ત્યારે બાપુએ કીધું કે, "બસ, પ્રભુ-કૃપાથી સમય થવા આવ્યો છે. આવતા ભંડારા પહેલાં આ કામ પતી ગયું હશે.” થયું પણ એવું જ. જેણે દાવો દાખલ કર્યો હતો એણે સામેથી જ છ મહિના પહેલાં એક પણ પૈસો લીધા વગર સમાધાન કર્યું. કોર્ટ કાર્યવાહી તો પતી ગઈ. એ પછી બાપુએ એક વખત સામેથી કીધું હતું કે, “મારે તમારી ઓફીસ આવવાનું થશે.” આજે સાંજે ઓચિંતો જ પ્રાગજીભાઈનો ફોન આવ્યો કે, “બાપુ આજે તમારી ઓફીસ આવે છે.” તું માનીશ, કોઈ કારણ હશે કે આજે સાંજે કોઈ જ મીટીંગ ન હતી. બાપુ આવ્યા અને આ નાસ્તા પાણીનો ખર્ચો પણ એમનો જ. એમના આશ્રમ પર હું બે કે ત્રણ વખત ગયો છું. બહુ શાંતિદાયક જગ્યા છે. મનને અનહદ આનંદ આપનાર. આપણે પણ એક વખત જઈશું, જો તને વાંધો ન હોય તો.” કહી અજયભાઈએ વાત પૂર્ણ કરી.

“જરૂર જઈશું, સાહેબ. તમારી જોડે જવામાં મજા જ આવે. પણ પેલું કવર આપ્યું એ શેના માટે?” ચિંતને પૂછ્યું.
“અરે, હા એ તો ધ્યાન બહાર જ ગયું. બાપુએ ફી તો આપી જ દીધી છે.” એટલું કહી અજયભાઈએ ખીસામાંથી કવર કાઢીને ખોલ્યું. એમાં પૈસા હતા, રોકડા રૂપિયા ૧૦,૦૦૦-૦૦. સાથે તુલસીની માળા અને એક ચિઠ્ઠી, “આને લાલજી મહારાજની પ્રસાદી ગણી રાખી લેશો. પ્રભુ કલ્યાણ કરે.”  

"લો બોલો, આપણે સાધુઓને માત્ર માંગતા જ જોયા છે અને આ બાપુ જુઓ, વગર માંગે આપે છે." કહી અજયભાઈએ તુલસીની માળા એમની ચેમ્બરમાં રહેલ શ્રી કૃષ્ણ ભગવાનની મૂર્તિના ગાળામાં પહેરાવી દીધી અને પૈસા ઓફિસના ખાતામાં જમા કરાવવા સારૂ પંક્તિને આપ્યા.



આશિષ એ. મહેતા



********************************************************************************************
********************************************************************************************



Creative Commons License



મારી કેસ ડાયરી : દાસ બાપુ by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, December 12, 2020

आखरी मुलाकात

दर्द इस बात का हमें ज़रूर है की वो हमसे रूठ कर चले गए,
लेकिन इससे ज्यादा दर्द इस बात का है की रुठनेकी वज़ह बताये बिना चले गए 

हम आज भी उनसे की हुई आखरी मुलाकात याद करते है,
जो कहा था, जो सुना था, लफ्ज़-ब-लफ्ज़ आज भी वो दोहराते है

हम ढूंढते है कंहा हमसे क्या गलती हुई,
क्या अनसुना कर दिया, कंहा ज्यादा कह गए

दिलमें उम्मीद लिए हम रोज़ उस चौराहे पर जाते है,
उनसे की हुई वो मुलाकात वंहा आज भी महसूस करते है

लाख कौशिश के बाद भी हम ढूंढ नहीं पाते हमारी गलती को,
तकदीर में इतना ही साथ लिखा होगा ये मान कर दिल बहलाते है

सोचते है उनकी भी कुछ अपनी मजबूरी होगी जो वो हमसे जुदा हो गए,
वरना ये उनकी फितरत नहीं की जो बेवज़ह वो हमसे रूठ कर चले गए।


आशिष महेता



Creative Commons License




Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, December 5, 2020

મારી કેસ ડાયરી : પ્રબુદ્ધ જોરાવર

પ્રિય વાંચકમિત્રો,



રાબેતા મુજબની જ એક બોઝિલ સાંજ હતી અને એડવોકેટ અજય પટેલની ઓફિસમાં એ જ રૂટીન ઓફીસ વર્ક ચાલુ હતું. આજના કેસની ફાઈલો ગોઠવવી, આવતીકાલના બોર્ડની ફાઈલો તૈયાર કરવી, આજે જેમના કેસ હતા એ કલ્યાનટ્સને ફોન દ્વારા આગામી તારીખની જાણ કરવી, જેમની ફી બાકી હોય એવા કલ્યાનટ્સને ફીનું યાદ કરાવવું, વગેરે જેવી રોજીંદી કામગીરી ચાલી રહેલ હતી. અભિજાતના માર્ગદર્શન હેઠળ ઓફીસ સ્ટાફ આ કામગીરી કરી રહેલ હતો. કોઈ ખાસ વિઝીટર ન હતા. એ સમયે, ચિંતને એના વિશેષાધિકાર મુજબ ઓફિસમાં પ્રવેશ કર્યો. પંક્તિએ એની પેટન્ટ સમું સ્માઈલ આપી ચિંતનનું સ્વાગત કર્યું અને સીધા જ ચેમ્બરમાં જવા જણાવ્યું.

“અંદર આવી શકું, સાહેબ?” હંમેશની જેમ ઉત્સાહિત સ્વરે ચિંતને ગ્લાસ ડોર ખોલી સસ્મિત પરવાનગી માંગી.

“અરે ચિંતન, આવ આવ, બેસ.” અજયભાઈએ કીધું.

રામજી પણ ચિંતનની પાછળ જ પાણીનો ગ્લાસ લઈને દાખલ થયો અને કોફીનું પૂછ્યું અને અજયભાઈએ ૩ આંગળીથી ઈશારો કર્યો અને રામજી બહાર નીકળી ગયો. એ જ સમયે ઇન્ટરકોમ રણક્યો અને અજયભાઈએ ફોન ઉપાડ્યો. સામે પંક્તિએ કહ્યું, “સર, પી.જે. સાહેબની ઓફિસેથી આપને મળવા આવ્યા છે.”

“મોકલ એમને.” કહી અજયભાઈએ ફોનનું રીસીવર ક્રેડલ પર મુક્યું.

“આવું સાહેબ” એવું કહી એક આધેડ વયનો માણસ ચેમ્બરમાં દાખલ થયો.

“મારૂં નામ યાસીન મેમણ છે. મને તમારા સીનીયર પી.જે. સાહેબે તમારી પાસે મોકલ્યો છે. આ ફાઈલ અને ચિઠ્ઠી આપી છે અને ૪૦૦૦ રૂપિયા આપવાનું કીધું છે. તમારે દાવો તૈયાર કરી, દાખલ કરી સ્ટે લેવાનો છે.”

કોફી આવી જતાં અજયભાઈએ એક કોફી અને પાણી લાવવાની રામજીને સુચના કરી અને આવેલ આગંતુકને પૂછ્યું, “બીજું શું કહ્યું છે સાહેબે?”

“સાહબ, પી.જે. સાહબ કે સાથ હમારા ઘર જૈસા રીસ્તા હૈ. મેરે અબ્બા કો વો મામા બોલતે હૈ. અબ વો તો હાઈકોરટ સે નીચે કા કેસ લેતે જ નહીં, ઈસકે લીયે મુઝે આપકે પાસ ભેજા ઔર મુઝે ઇતના ખર્ચા કરના પડા, વરના વો તો હમસે ફી ભી નહીં લેવે.” અશુદ્ધ હિન્દીમાં થોડા ગુમાનભેર આગંતુકે વાત વધારી.

પાણી અને કોફી આવી જતાં એને ન્યાય આપી એણે કહ્યું, “અચ્છા સાહબ, મેં ચાલતા હું.” કહી એ વિદાય થયો.

એના ગયા પછી તરત જ અભિજાત થોડી નારાજગી સાથે બોલ્યો, “તને મેં ના પાડી છે કે પી.જે.નું કામ નહીં લેવાનું. એ પૂરી ફી તો જવાદે પણ ખર્ચા જેટલી રકમ પણ નથી આપતો અને એ કઈ રીતે આપણને એના જુનિયર ગણાવે છે.”

“શાંત થા.” અભિજાતને શાંત પડતાં અજયભાઈએ કીધું. પણ અભિજાત ચેમ્બરમાંથી મીટીંગ રૂમમાં જતો રહ્યો અને આ બધી જ ઘટના ચિંતન જોઈ રહ્યો હતો. આટલા વર્ષોમાં પહેલી વખત આજે અજયભાઈની ઓફિસમાં આવો સીન ભજવાયો હતો. એના ચહેરા પરની વિસ્મયતા જોઈ અજયભાઈએ એને કહ્યું, “આ પી.જે.ની વાત જાણવી છે? રસપ્રદ વાત છે.”

“જણાવો સાહેબ, જે વ્યક્તિ વિષે તમારા બંને સાહેબોના વચ્ચે મતભેદ છે એ કંઈક ખાસ જ હશે.”

“પી.જે.નું પુરૂં નામ છે પ્રબુદ્ધ જોરાવર. આમ તો એ અભિજાતના કુટુંબના કોઈ સગાના ભાણેજ જમાઈ થાય. વ્યક્તિ જયારે પોતાનું વ્યક્તિવ વિકસાવે ત્યારે એ આદરપાત્ર બને છે. પણ પી.જે.નો અહમ એના કદ કરતા વધારે. એ કાયમ એવું જ દર્શાવે કે સામેવાળા કરતાં એ કોઈક રીતે નહીં પણ બધી રીતે ચડિયાતો-શ્રેષ્ઠ છે. અભિજાતે વકીલાત શરૂ કરી અને અમે બંને જોડે કામ કરતા થયા એ પહેલાં પી.જે.એ અભિને થોડો સમય પોતાની જોડે રાખ્યો હતો. ક્લાયન્ટને બાટલીમાં કેમનો ઉતારાય એ પી.જે. જોડેથી શિખવા જેવું છે. એક ફાઈલમાંથી ત્રણ થી ચાર ફાઈલ બનાવી લે અને દરેકને એમ જ કહે કે, આટલા અંગત સંબંધમાં તમારી પાસેથી મારાથી ફી થોડી લેવાય? પણ કોર્ટના ખર્ચા જેટલા જ લઈશ. એમ જણાવી દરેક મહીને લગભગ દરેક ક્લાયન્ટ પાસેથી ઓછામાં ઓછા હજાર રૂપિયા લઇ લે. આમ કરતાં કરતાં એની પાસે મહીને ચાલીસ-પચાસ હજાર પણ થઇ જાય. પણ અભિને કે એના કોઈ જ જુનિયરને મહીને ૨૦૦૦ થી વધારે ના આપે. કોર્ટમાં પણ દિવાળી વહેંચવાની આવે એ સમયે જ એના કુટુંબમાં શોક આવે. હોય કંઈ નહીં, બસ રૂપિયા હાથથી છૂટે નહીં. આમને આમ આશરે પાંચેક વર્ષ નીચેની કોર્ટમાં પ્રેક્ટીસ કરી હશે અને પછી એને હાઈકોર્ટના કોઈ ઉંમરલાયક વકીલનો ભેટો થઇ ગયો અને આ પી.જે.એ એમને પણ બાટલીમાં ઉતારી દીધા અને એવા ઉતર્યા કે પેલા સાહેબ બહાર જ ના આવી શક્યા. પી.જે. રોજ એમને ઘરે લેવા અને મુકવા જાય, એમનું બોર્ડ ગોઠવે અને બીજું કામ કરે. એનો સીધો ફાયદો પી.જે.ને એવો મળ્યો કે બે જ વર્ષમાં પેલા સીનીયર સાહેબે નિવૃત્તિ લઇ લીધી અને બધી જ ફાઈલો પી.જે.ને મળી ગઈ. બસ, ત્યાંથી એની આવકની ગંગોત્રી ખુલી ગઈ. હવે એ નીચેની કોર્ટની મેટર નથી લેતા અને આવી કોઈક મેટર આવી જાય તો એ મને કે બીજા કોઈ વકીલને સોંપી દે છે. અભિજાતની નારાજગી સાચી છે. હિસાબ કરીએ તો અભિજાતે ફી પેટે પી.જે. પાસેથી લગભગ બે લાખ રૂપિયા લેવાના નીકળે. પણ, પૈસા આપે તો એમને પી.જે. ના કહેવાય.”

“તો સાહેબ આ ફાઈલનું શું કરશો?”

“કંઈ નહીં. કાલે રામજી જોડે ફાઈલ, ચિઠ્ઠી અને પૈસા પી.જે.ની ઓફીસે મોકલાવી દઈશ અને કહી દઈશ કે સાહેબ મારાથી આ કેસમાં ધ્યાન આપી શકાય એમ નથી, તમે તમારા બીજા કોઈ જુનિયરને આ ફાઈલ આપી દો.” અજયભાઈએ જણાવ્યું.

“સાહેબ, ફાઈલ પરત જ કરવાની હતી તો હાથમાં કેમ લીધી?” કુતુહલતાવશ ચિંતને પૂછ્યું.

હસીને અજયભાઈએ જવાબ આપ્યો, “કલ્યાન્ટની સામે કોઈ વકીલનું નીચું ના પડવા દેવાય. આપણા વ્યવહારથી કોઈની પ્રતિષ્ઠા ખરાબ ના થવી જોઈએ.”

“આ વાત શિખવા જેવી છે તમારી પાસેથી.” ચિંતને જવાબ આપ્યો.

“લે જો કોઈ કામ ના હોય તો જોડે જ નીકળીએ બધા” કહી અજયભાઈએ ઇન્ટરકોમ પર વાત કરી દરેકની કામગીરી વિષે પૂછ્યું અને ઉભા થતાં કહ્યું, “ચાલ નીકળીએ." અને અભિજાતને પણ નીકળવા માટે કહ્યું.


આશિષ એ. મહેતા



********************************************************************************************
********************************************************************************************



Creative Commons License



મારી કેસ ડાયરી : પ્રબુદ્ધ જોરાવર by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, November 28, 2020

પ્રભુ તું છે ક્યાં??

પ્રભુ તું છે ક્યાં???

હૃદયમાં દરેકના પ્રભુ તું જ બિરાજે છે,
પણ કોણ તને ત્યાં દિલથી ખોજે છે?
દેખાદેખીનો બહાર સહુ ડોળ કરે છે,
શ્રીફળ, ફૂલ, કેન્ડલ, ચાદર વ્યર્થ કરે છે,
થોડુંકે અમથું દાન કરી ઝાઝેરો ઢંઢેરો પીટે છે,
આરસની તકતીઓ મઢાવી મલકાતો ફરે છે,
માનવીના આવા વર્તનથી પ્રભુ તું પણ મલકે છે,
તું પણ જાણે છે કે, "આ તો ડોળ કરી જગને છેતરે છે."
માનવી પાછો એ પણ કબૂલે છે કે, "તું એક જ છે."
તોય અંદરોઅંદર એકબીજા સાથે તારે નામે ઝગડે છે,
"દીન દુઃખીયા અને સકલ જગતમાં તું જ છે" એમ તો કહે છે,
પણ આંગણે આવેલા લાચારને  ટુકડો રોટલી ક્યાં આપે છે,
સહુ કહે છે કે, "નિજ હૃદયમાં તું જ બિરાજે છે."
પણ કોણ એકાંતે તને ત્યાં ખોજે છે?
પ્રભુ તું છે ક્યાં અને લોકો તને શોધે છે ક્યાં?
નિજ હૃદયમાં તું છે અને લોકો તને બહાર શોધે છે.
પ્રભુ તું છે ક્યાં??, પ્રભુ તું છે ક્યાં??


આશિષ એ. મહેતા



Creative Commons License



પ્રભુ તું છે ક્યાં?? by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, November 21, 2020

નિર્ણય સાચો કે ખોટો?

"હવે બોલો સાહેબ, મારો નિર્ણય સાચો કે ખોટો?"

વકીલાતના વ્યવસાયમાં રોજે રોજ અલગ અલગ વિચારધારાવાળા વ્યક્તિઓને મળવાનું થાય એ સ્વાભાવિક છે. દરેકના અલગ અલગ દ્રષ્ટિકોણ હોય, અલગ અલગ મુદ્દા અને સમસ્યા હોય. કેટલાક વ્યક્તિઓને સમાધાન આપ્યું હોય તો કોઈકને સલાહ આપી હોય, પણ કેટલાક એવા પણ હોય જે આપણને નવો દ્રષ્ટિકોણ આપી જાય.

મારી, એટલે કે એડવોકેટ આશિષ મેહતાની ઓફિસમાં આજે એવી જ એક વ્યક્તિ સાથે મુલાકાત થઇ. એક વૃદ્ધ સ્ત્રીએ મને કામ સોંપેલ, "સાહેબ, મારી છોકરીને સમજાવો ને કે લગ્ન કરી લે." મેં ખાલી કહેવા ખાતર કહેલ કે, "એને કહજો કે મને ઓફિસે મળી જાય." અને તેમને મેં મારૂં વિઝિટિંગ કાર્ડ આપ્યું.

એ વાતને દશેક દિવસ થયા હતા, અને આજે બપોરે એક અજાણ્યા નંબર ઉપરથી ફોને આવેલ, "સર, હું કાનન બોલું છું. સાંજે તમે ફ્રી છો? હું તમને મળવા માંગુ છું."

"ઓકે, સાંજે 5.00 વાગે મળીએ મારી ઓફિસે"

સાંજે બરાબર 5.00 વાગે કાનન આવી. ઉંમર આશરે 35 વર્ષની હશે. પણ 35 વર્ષે પણ સારા એવા પ્રમાણમાં ખુબસુરત દેખાતી હતી. મારી સામેની ચેર પર બેસતાની સાથે જ એણે કહયું, "મારા મમ્મીએ કહ્યું એટલે તમને મળવા આવી છું."

મને વાતનો તાળો મળ્યો નહીં એટલે મેં પૂછ્યું, "તમારા મમ્મી એટલે?"

"પુષ્પામાસી. તમારા કાકાના ઘરની સામે રહે છે એ." મને તરત જ ઝબકારો થયો. કાનન એટલે, પુષ્પામાસીની દીકરી જે મારા કાકાના ઘરની સામે રહે છે અને આને જ લગ્ન કરવા સમજાવવાની છે.

મેં ફોર્મલ વાતથી શરૂઆત કરી. કેમ છો? કેવી છે માસીની તબિયત? વગેરે વગેરે..... મારી અપેક્ષાથી વિપરીત એણે સીધું જ કહ્યું, "મમ્મીએ તેમને મળવાનું કહ્યું છે, એટલે આવી છું. તમને કેમ મળવાનું એ નથી જણાવ્યું. તમે સીધી વાત કરશો તો મને વધારે ગમશે."

તો સીધી વાત એ છે કે, "તમે શા માટે હજુ સુધી લગ્ન નથી કર્યા? બસ, મારે એટલું જ જાણીને તમારા મમ્મીને કહેવાનું છે."

"સર, કેટલો સમય છે તમારી પાસે મને સાંભળવા માટે?"

"સમયની તો સદાય ખેંચ રહે જ છે, પણ તમે જણાવો. મને એવું લાગે છે કે મને આજે કંઇક નવું જાણવા મળશે."

"સર, મારા મમ્મી અને પપ્પાનું હું સૌથી મોટું સંતાન. મારા પછી મારે એક ભાઈ અને એના પછી એક નાની બહેન. હું દશમા ધોરણમાં હતી અને મારા પપ્પા ગુજરી ગયા. મમ્મીએ સીવણના સંચા પર ઘર ચલાવ્યું. મેં બારમું ધોરણ ભણીને ઘરની પરિસ્થિતિના કારણે અભ્યાસ છોડી દીધો અને એક બ્યુટી પાર્લરમાં નોકરી લાગી ગઈ. ત્યાં જ કામ શીખી અને પૈસા ભેગા કર્યા અને પછી બાર ધોરણ પાસના આધારે અને બ્યુટી પાર્લરના અનુભવને આધારે સર્ટિફાઈડ બ્યુટિશિયનનો કોર્સ કર્યો અને એક વેલનોન સલૂનમાં નોકરી લાગી. બસ પછી મેં મારી જિંદગીનો ધ્યેય બદલી નાંખ્યો. આવક સારી થઇ એમાંથી નાના ભાઈ-બહેનને ભણાવ્યા, નાનું પણ પોતાનું મકાન લીધું, ભાઈને યુ.કે. મોકલ્યો અને બહેનને સારું ઘર જોઈને પરણાવી અને આજે એ પણ કેનેડા એના પરિવાર સાથે વેલ સેટ છે."

કાનને એની વાતમાં એક વિરામ લીધો અને મેં એને પૂછ્યું, "આ તો થઇ પરિવાર માટેની વાત. તમે સારા પાત્ર સાથે લગ્ન કરીને પણ આ બધું જ કામ તમારા પરિવાર માટે કરી શકતા હતા અને હજુ પણ કરી જ શકશો."

કોફી આવી ગઈ હતી. મેં એક સીપ લઈને કપ ટેબલ ઉપર મુક્યો અને કાનનની સામે જોયું. હાથમાં કોફીનો કપ લઈને એણે જાણે કે મજાક કરતી હોય એ રીતે સ્માઈલ આપ્યું અને પૂછ્યું, "સાહેબ, તમે તમારા સાસુ-સસરાનું રોજે રોજ ધ્યાન રાખો છો?" સવાલ એનો પર્સનલ હતો. પણ, મારા અંતર મને જવાબ નકારાત્મક આપ્યો. એટલે હું શાંતિથી એ આગળ શું કહેશે એ સાંભળવા માટે રાહ જોઈ રહ્યો.

કોફી પૂરી કરીને એણે કપ ટેબલ પર મુક્યો અને વાતનો દોર આગળ વધાર્યો. "સાહેબ, મારી માંને મેં સિલાઈ કામ કરતા જોઈ છે અને એના તરફ લોલુપતાથી જોનારાઓને પણ જોયા છે. મને પુરૂષ જાતથી નફરત થઇ ગઈ છે. એ સમયે હું બેહદ ખૂબસૂરત દેખાતી હતી. જો મેં લગ્ન કરવાનું એ સમયે વિચાર્યું હોત તો મારા પણ લગ્ન થઇ ગયા હોત. પણ સાહેબ, લગ્ન કરવા માટે થઈને છોકરાઓ બધી જ વાતમાં-શરતમાં હા પાડી દે અને લગ્ન થઇ ગયા પછી જો એ એનું કહયું ના કરે તો?, લગ્ન કરી લો પછી શરૂ થાય "જી" સિરીઝ. પપ્પાજી, મમ્મીજી એ બધાની કચકચ. તેં આમ નથી કર્યું અને તેમ નથી કર્યું. ઘરમાં ધ્યાન આપો અને વારંવાર હવે પિયર શું જવાનું? વગેરે જેવી માથાકૂટ અને થોડાક વર્ષોમાં હવે અમને દાદા-દાદી ક્યારે બનાવો છો? જેવા ફાલતુ સવાલ. અને પછી આ બધી પરિસ્થિતિમાં મારા ભાઈ-બહેન અને મારી માનું શું થાય? સાહેબ, હું નોકરી કરું અને એ આવક મારે મારા પરિવાર માટે વાપરતા પહેલાં મારા પતિને પૂછવાનું? મારે મારા પરિવાર માટે જીવવું હતું." 

"તમારા પરિવાર માટે જીવવાનો નિર્ણય ઠીક છે, પણ તમારૂં શું?"

કાનને મને પર્સનલાઈઝ સવાલ પૂછ્યો હતો એટલે મેં પણ એને પર્સનલાઈઝ સવાલ પૂછી નાખ્યો.

"સર, આઈ હેવ અ બોયફ્રેન્ડ. અમે લાસ્ટ 8 યરથી સ્ટેબલ છીએ. એનો પરિવાર પણ છે, પત્ની છે, બે બાળકો છે. પણ અમારા રિલેશનના કારણે ક્યારેય એમને કોઈ તકલીફ નથી પડી કે એમના કારણે મને કોઈ તકલીફ નથી અને હવે તમે પૂછો કે, "પાછલી જિંદગીનું શું?" તો એ પહેલાં જ કહી દઉં કે, હું દર મહિને એક વૃદ્ધાશ્રમમાં જાઉં છું. મારાથી થાય એટલી આર્થિક સેવા કરું છું અને મારી પાછલી જિંદગી માટે ફાઈનાન્સીયલ પ્લાનિંગ કરી રાખેલ છે. જોબમાંથી નિવૃત થયા પછી મમ્મીની સાથે ઘરે અને જયારે મમ્મી ના હોય ત્યારે વૃદ્ધાશ્રમમાં. સાહેબ, જો હું છોકરી ના બદલે છોકરો હોત તો મારી માને મારી આટલી ચિંતા ના હોત. હું અત્યારે મારા માટે પણ જીવી રહી છું અને મારા પરિવાર માટે પણ. અને હવે પાંત્રીસી વટાવ્યા પછી શા માટે સમાધાન કહેવાય એવા લગ્ન કરવાના? હવે બોલો સાહેબ, મારો નિર્ણય સાચો કે ખોટો?"

એક ઊંડો શ્વાસ લઇ મેં એને કહ્યું, "તારી જગ્યા એ તું સાચી છે."

થોડી વાર પછી કાનન વિદાય થઇ. સાંજે હું એના દ્રષ્ટિકોણ પર વિચાર કરી રહ્યો હતો. ઘણાખરા અંશે એ મને સાચી લાગી. રૂઢિચુસ્ત સમાજની નજરે એ કદાચ સ્વછંદી હોઈ શકે, પરંતુ એણે એના જીવનનો જે ધ્યેય નક્કી કર્યો હતો એ માટે તો એ સાચી જ હતી.


આશિષ એ. મહેતા


Creative Commons License



નિર્ણય સાચો કે ખોટો? by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, November 14, 2020

જ્યાં લાગણીના સંબંધો હોય ત્યાં શબ્દોની અભિવ્યક્તિની જરૂર નથી હોતી.....

"આપણો હવે પછીનો કાર્યક્રમ શું છે, આરતી?" કૈંક અલગ અવાજમાં પુછાયેલ આ સવાલની પાછળની માર્મિકતા સમજીને આરતીએ તરત જ તમને, અમ્રિતા નગરશેઠને, કહ્યું, "મેડમ આપણે ઘણું જ મોડું થઇ ગયું છે." અમ્રિતા નગરશેઠ, છેલ્લા 20 વર્ષથી આરતી ભટ્ટ તમારી પર્સનલ સેક્રેટરી હતી અને જાણે કે તમારો પડછાયો જ હતી. એની પાસેથી આ જ જવાબની અપેક્ષા હોય એમ તમે તરત જ ઉભા થઇ ગયા અને રૂમમાં બેઠેલા સર્વે ને બે હાથ જોડીને નમસ્કાર કરી વિદાય લીધી. સહેજ ઉચાટ સાથે અને પરાણે મનની વ્યગ્રતાને કાબુમાં રાખીને તમે અમ્રિતા નગરશેઠ તમારી ગાડીમાં ગોઠવાયા અને તમારી બાજુમાં તમારી પર્સનલ સેક્રેટરી આરતી ગોઠવાઈ ગઈ અને ડ્રાઈવરે કાર સ્ટાર્ટ કરી અને રાબેતા મુજબ કાર ડેકમાં તમારી પસંદની ગુજરાતી ગઝલ પ્લે કરી. પણ આજે અમ્રિતા નગરશેઠ તમે પ્રથમ વખત કદાચ તમારા ડ્રાઈવરને મ્યુઝિક બંધ કરવાનું કહ્યું અને આંખો બંધ કરી જાણે ભૂતકાળમાં સરી ગયા.

ઉંમરના પાંચ દાયકા પુરા કરી ચૂકેલ, અમ્રિતા નગરશેઠ, સુરત જેવા શહેરમાં સામાજિક પ્રવૃતિઓ, સાંસ્કૃતિક પ્રવૃતિઓ સાથે સંકળાયેલું એક આદરથી લેવાતું નામ. અમ્રિતા નગરશેઠ એટલે એક એવું નામ, એક એવું વ્યક્તિત્વ કે જેના સ્વચ્છ વ્યક્તિત્વ અને સ્પષ્ટવક્તા તરીકેની છબીને રાજકીય વ્યક્તિઓ તેમજ પોલીસ બેડામાં પણ આદરથી જોવામાં આવતું.

બંધ આંખે જ તમે અમ્રિતા, આરતીને કહ્યું કે, "આજની હવે બાકીની મિટિંગો રદ થાય એમ હોય તો કરી દે." ક્યારેય વિચલિત ન થનાર તમને આજે વિચલિત જોઈને આરતીએ બાકીની બંને મિટિંગો રદ કરીને ડ્રાઇવરને કાર સીધી જ ઓફિસ લેવાની સૂચના આપી.

અને કારના ઠંડકભર્યા વાતાવરણમાં બંધ આંખે તમે અમ્રિતા તમારા અતીતમાં સરી ગયા અને પહોંચી ગયા તમારા બાળપણમાં, તમારા મોસાળ રાજપારડીમાં. તમારી ઉંમર માત્ર 5 વર્ષની હતી અને વિધાતાએ તમારા માથેથી પિતાની છત્રછાયા છીનવી લીધી અને તમે અમ્રિતા શાહ, અમી, તમારા સગા મામા પારસ શાહના ઘરે તમારા માતા સાથે રહેવા આવી ગયા. એક સામાન્ય કારકુન તરીકેની નોકરી કરતા તમારા મામાએ તમારી અને તમારી માતાની જવાબદારી પ્રેમથી ઉઠાવી લીધી, પણ મામીને એ જરાય ગમતું ન હતું. ગામની શાળામાં અભ્યાસ કરવાની સાથે તમે નાની ઉંમરથી જ તમારા માતાને ઘરકામમાં મદદ કરાવતા થઇ ગયા હતા. પાંચીકા રમવાની ઉંમરે વાસણ ધોતા થઇ ગયા હતા. બાળપણ વીત્યું અને કિશોરાવસ્થા આવી ત્યાં સુધીમાં તો તમે ઘરના તમામ કામ શીખી ગયા હતા ને કરતા થઇ ગયા હતા. દિવસભરના કામકાજ અને મામીની કચકચ વચ્ચે જો કોઈ વાતનો તમને આનંદ હોય તો એ કે, ઘરની બાજુમાં આવેલ ચંદ્રમૌલેશ્વર મહાદેવના મંદિરે સાંજે થતી આરતીમાં જોડાવું અને આરતી પતે પછી તમારા હમઉમ્ર રાકેશ જાની, મંદિરના પૂજારીનો સીધો સાદો એકનો એક છોકરો, એની સાથે વાતો કરવી. રાકેશની ગણના ગામના સીધા અને હોશિયાર છોકરામાં થતી અને તમને અમ્રિતા રાકેશે ઘણી વખત તમારા અભ્યાસમાં મદદ પણ કરેલ. તમારી અને રાકેશની વચ્ચે એક નામ વગરનો લાગણીનો સંબંધ હતો.

એક નાનકડા જર્ક સાથે કાર ઉભી રહી અને તમે વર્તમાનમાં આવી ગયા. કારમાંથી ઉતરી તમારી ઓફિસમાં ગયા. તમારી પર્સનલ સેક્રેટરી આરતીએ નોંધ્યું કે, ટટ્ટાર ગર્દનથી એક ખુમારી સાથે કાયમ ચાલતા આજે તમે એક અસહ્ય ગમગીની સાથે શૂન્યમનસ્ક ચાલી રહેલ છો. પણ તમારા સ્વભાવથી પરિચિત હોઈ તમને અત્યારે એકાંતની જરૂર છે એમ જાણતા હોવાથી આજે આરતી ભટ્ટ પણ તમારી ઓફિસમાં દાખલ થવાના બદલે બહારની ચેમ્બરમાં ગોઠવાઈ ગઈ અને છેલ્લે એટેન્ડ કરેલ કાર્યક્રમની તમામ ઘટનાઓને મનમાં વાગોળવા માંડ્યા તમે. અમ્રિતા નગરશેઠ તમે પાછા તમારા અતીતમાં પહોંચી ગયા. કિશોરાવસ્થા હજુ માંડ પૂરી થઇ બારમા ધોરણથી આગળનો અભ્યાસ બંધ થયો, તમારું  સૌંદર્ય સોળે કળાએ ખીલી ઉઠ્યું અને ઓગણીસ વર્ષની ઉંમરે તમારા લગ્ન સુરત શહેરના નગરશેઠ પરિવારના નાના પુત્ર પરિમલ સાથે થઇ ગયા. લગ્નના નામે એક સોદો હતો. પરિમલ નગરશેઠ એક હાથે અને એક પગે લકવાગ્રસ્ત વ્યક્તિ અને તમે આર્થિક તકલીફ ધરાવતા પરિવારની સૌંદર્યવાન છોકરી. તમારા લગ્ન અંગે ના તો તમારી સંમતિ લેવામાં આવી ના તો તમને પૂછવામાં આવ્યું અને તમારી અનિચ્છાએ થયેલ લગ્ન બાદ તમે સુરત આવી ગયા. બાળપણથી જ પરિસ્થિતિમાં ગોઠવાઈ જવાની તમારી આવડતના કારણે થોડાક જ સમયમાં નગરશેઠ પરિવારના લાડકા વહુ બની ગયા અને ઘરની તમામ જવાબદારી માથે ઉઠાવી લીધી. તમારી આવડત જોઈને તમારા સસરાએ તમને ધીમે ધીમે ધંધાકીય જવાબદારીઓ સોંપવાની શરૂ કરી અને તમે થોડા જ વર્ષોમાં ઘર અને ધંધાની જવાબદારી નિભાવતા થઇ ગયા. લગ્ન જીવન દરમ્યાન તમે એક પુત્ર નામે સિદ્ધાર્થ ને જન્મ આપ્યો અને તમે ઘર, વેપાર-ધંધા અને સિદ્ધાર્થની પરવરિશમાં લાગી ગયા. જિંદગી ગોઠવાઈ ગઈ હતી. પરંતુ, લગ્નના 15 માં વર્ષે કુદરતે તમને પણ વૈધવ્યની સફેદ સાડી પહેરવા મજબુર કરી દીધા. એક સવારે પરિમલ નગરશેઠ ઉઠયા જ નહીં અને ઊંઘમાં જ આવેલા હાર્ટ એટેકના કારણે તેઓ આ ફાની દુનિયા છોડી ગયા. ફરી એક વખત જિંદગીએ તમને થપાટ મારી અને સંઘર્ષ ફરી તમારી જિન્દગાની ઉપર સવાર થયો. કાળક્રમે તમારા માતા, મામા અને માતા-પિતા તુલ્ય સાસુ-સસરા પણ સ્વર્ગએ સિધાવ્યા અને આ દુનિયામાં રહી ગયા માત્ર તમે અને તમારો પુત્ર સિદ્ધાર્થ. તમારી કોઠાસુઝના કારણે ધંધો દિનપ્રતિદિન વધતો ગયો. લક્ષ્મીની કૃપા તમારા ઉપર અવિરત વરસતી ગઈ અને તમે ધંધાની સાથે સાથે સમાજસેવાની શરૂઆત કરી અને સુરત શહેરમાં એક આગવી નામના મેળવી. સમય સમયનું કામ કરતો રહ્યો. અનેક જગ્યાએ તમને ચીફ ગૅસ્ટના આમંત્રણ મળવા લાગ્યા.

આજે પણ એક ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટના લાભાર્થે યોજાયેલ કાર્યક્રમમાં તમે હાજરી આપવા આવેલા. કાર્યક્રમ પત્યા પછી ટ્રસ્ટીઓએ તમને મળી શકાય એ હેતુ તમારો સમય લઇ રાખેલો હતો. કાર્યક્રમ બાદના સમયમાં ચા-નાસ્તા સાથેની મિટિંગ આમ તો તમારા માટે રૂટિન જ હતી. પણ આજે, એ મિટિંગમાં ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટીએ "જાની" નામથી બૂમ મારી અને એક નિસ્તેજ ચહેરાવાળો તમારી ઉંમરનો વ્યકતિ હાથમાં નાસ્તાની ટ્રે લઈને આવ્યો અને તમારી સામેની ટિપોઈ પર નાસ્તાની ટ્રે મૂકી. અનાયાસે તમારી અને એની નજર એક થઇ અને એણે એકદમ ધીમા અવાજે તમને પૂછ્યું અમ્રિતા નગરશેઠ, "મજામાં અમી?" તમારા બાળપણનું નામ, એક પરિચિત અવાજ, બોલવાનો એ જ લહેકો, કોણ છે આ જાની? 

વર્ષોના પોપડા માનસપટ પરથી હટી ગયા. જાનીના ચહેરા પરથી જાણે કે ઉંમરની અસર દૂર કરતા હોવ એમ તમે ધ્યાનથી જોયું તો એ જ ચીર પરિચિત નાક નકશો, એ જ અવાજ. જાની એટલે એ જ તમારો બાળપણનો મિત્ર રાકેશ જાની. તમને ઊંડે ઊંડે મનમાં હતું કે જિંદગીમાં એક વખત તો તમે અને રાકેશ મળશો જ. પણ સાવ આવી પરિસ્થિતિમાં રાકેશ તમને મળશે એ તમે સ્વપ્નમાં પણ નહતું વિચાર્યું. વિચલિત થઈને તમે વધુ સમય ત્યાં રોકાયા વગર નીકળી ગયા અને રાકેશ માટે શું થઇ શકે એમ છે એ વિચારવા લાગ્યા.

બસ આજ પળે, જેની સાથે તમે તમારી તમામ સુખદુઃખની વાતો શેર કરતા આવ્યા હતા એ તમારી સેક્રેટરી આરતીના મગજમાં પણ "જાની" સાથેની એક પળની મુલાકાત અને પછી તરત જ તમારામાં આવેલ બદલાવ જોઈ આરતી ભટ્ટ સમજી ગઈ કે આ જાની એટલે રાકેશ જાની જ હોવો જોઈએ. એણે તરત જ ટ્રસ્ટીને ફોન કરી કન્ફ્રર્મ કર્યું અને રાકેશ જાનીનો પૂરો ડેટા લઇ લીધો. તમારી ભરૂચ ખાતેની ફેક્ટરીમાં એક મેનેજરની જગ્યા ખાલી હતી જ. અમ્રિતા નગરશેઠ, તમે ઇન્ટર કોમ પર આરતી જોડે વાત કરી એને બોલાવી અને સૂચના આપી કે રાકેશ જાનીનો ડેટા ચેક કરી યોગ્ય લાગે તો એને ક્યાંક સારી જગ્યાએ ગોઠવી દે. એક આત્મવિશ્વાસી સ્મિત સાથે આરતી "જી, મેડમ" કહીને વિદાય થઇ.

આ તરફ સમય અને પરિસ્થિતિથી હારેલો, આ ફાની દુનિયામાં એકલો પડી ગયેલો, રાકેશ પણ ભોળાનાથને પ્રાર્થના કરી રહ્યો હતો કે, "આ દંભી લાલચુ ટ્રસ્ટીઓથી છૂટવું છે. અમીને મારી ઓળખાણ પડી હોય તો સારું. જિંદગીના છેલ્લા વર્ષો શાંતિથી પસાર થાય."

કોઈએ સાચું જ કહ્યું છે, "જ્યાં લાગણીના સંબંધો હોય ત્યાં શબ્દોની અભિવ્યક્તિની જરૂર નથી હોતી."



આશિષ એ. મહેતા



Creative Commons License




જ્યાં લાગણીના સંબંધો હોય ત્યાં શબ્દોની અભિવ્યક્તિની જરૂર નથી હોતી..... by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, November 7, 2020

મારી કેસ ડાયરી : કૃતિ - સુભાષ

પ્રિય વાંચકમિત્રો,



મહિનાનો ચોથો શનિવાર હતો અને કોર્ટોમાં આજે રજા હોઈ એડવોકેટ અજય પટેલની ઓફિસમાં પ્રમાણમાં શાંતિનો માહોલ હતો. સવારની શીડ્યુલ્ડ મીટીંગ્સ ઓન ટાઇમ થઇ રહી હતી અને લંચ પહેલા પહેલા તો લગભગ બધી જ મીટીંગ્સ પૂરી થઇ ગઈ હતી. એવા સમયે જ ઓફીસના લેન્ડ લાઈન ઉપર રીંગ વાગી અને પંક્તિએ ફોન રીસીવ કરી “હેલો” કહ્યું. “હું હર્ષદ બોલું છું, આજે સાહેબને મળવું છે. સાહેબ મળશે?” સામે છેડેથી કોઈ પણ પ્રકારની ફોર્માલીટી વગર સીધો જ સવાલ પૂછાયો. “એક મિનીટ ચાલુ રાખો હું સાહેબને પૂછી જોઉં.” એટલું બોલી ફોન હોલ્ડ પર રાખી ઇન્ટરકોમ પર પંક્તિએ અજયભાઈને સાંજનો શીડ્યુલ પૂછ્યો અને લેન્ડ લાઈન પર કોઈ હર્ષદભાઈ છે જે મળવા માંગે છે એમ જણાવ્યું. “શાર્પ ૪.૦૦ વાગે બોલાવી લો અને કહેજો લેટ ના કરે. સાંજે ૫.૩૦ વાગે ચિંતન આવવાનો છે.” અજયભાઈએ સુચના આપી. “ઓકે, સર” કહી પંક્તિએ ઇન્ટરકોમ કટ કરી લેન્ડલાઈન પર સમય આપ્યો.

વકીલાતના વ્યવસાયમાં એક બાબત નોંધવા જેવી છે, જે માણસ વકીલના સમયની કદર કરે છે વકીલ એ વ્યક્તિના કેસની વધુ કદર કરે છે. ૩.૪૫ વાગે હર્ષદભાઈ એડવોકેટ અજય પટેલની ઓફિસમાં આવી ગયા. ઉંમર ત્રીસ-પાંત્રીસની આસપાસ. કપડા અને દેખાવ પરથી કોઈ પ્રતિષ્ઠિત વેપારી જેવા લાગે. લાંબો ચહેરો મનમાં ચાલી રહેલ વ્યથાની ચડી ખાતો હતો. રામજીએ ઓફીસના શિષ્ટાચાર મુજબ પાણી આપ્યું. એક જ શ્વાસે પાણી પી લઇ બીજું માંગ્યું. રામજી આવનારની વ્યથા સમજી ગયો અને બીજો ગ્લાસ પાણી અને સાથે કોફી પણ લેતો આવ્યો. કેટલીક વખત શબ્દો જે ના કહી શકે તે વાત વ્યક્તિની આંખો કહી આપતી હોય છે. આવનારની આંખો પણ આભારની લાગણી વ્યક્ત કરી રહી હતી અને આ બધી જ ઘટના અજયભાઈ એમના લેપટોપમાં સીસીટીવીના માધ્યમથી જોઈ રહ્યા હતા. વ્યવસાયિક અનુભવે એમણે જાણી લીધું કે આવનાર ભારે માનસિક તાણ અનુભવી રહેલ છે. આવનારે કોફી પી લીધી એ સીસીટીવી પર જોઇ લીધા પછી ઇન્ટરકોમ પર પંક્તિને આવનારને અંદર મોકલવા સુચના આપી, જેનું પંક્તિએ પાલન કરતાં એ વ્યક્તિને ચેમ્બર તરફ ઈશારો કરી કહ્યું, “આપને સાહેબ અંદર બોલાવે છે.”

“જી, થેંક્યુ.” કહી આવનાર ચેમ્બરમાં જવા ઉભો થયો અને ચેમ્બરનો ફૂલ હાઈટનો ગ્લાસ ડોર ખોલી અંદર આવવાની પરવાનગી માંગતા કહ્યું, “અંદર આવું, સાહેબ.”

“આવો, બેસો.”

આવનારે એક નજર અજયભાઈની ચેમ્બરમાં ફેરવી નિરીક્ષણ કર્યું અને એ જ સમયે અજયભાઈએ આવનારનું નિરીક્ષણ કયું અને આવનાર અજયભાઈની સામેની ખુરશી પર ગોઠવાઈ ગયો.

“બોલો હું તમારી શું મદદ કરી શકું?” અજયભાઈએ પૂછ્યું.

“સર,  મારું નામ હર્ષદ પંચાલ છે. હું મારી નાની બહેન માટે આપની સલાહ લેવા આવ્યો છું.” એટલું બોલી એણે એની વીતક કથા કહેવાનું શરૂ કર્યું. લગભગ એકાદ કલાક એની વાત સાંભળીને અજયભાઈએ કીધું, “આ સંજોગોમાં તો મારી દ્રષ્ટીએ છુટાછેડા લઇ બીજે સારું પાત્ર શોધી નવેસરથી જીવનની શરૂઆત કરવી એ જ યોગ્ય છે.”

“સાહેબ, આપ કેસ હાથમાં લેશો? આપની ફી કેટલી રહેશે?” હર્ષદભાઈએ પૂછ્યું.

“હા, પણ એક વખત તમે તમારા નાના બહેનને લેતા આવો એમને પણ મળી લઈએ. રહી વાત ફીની તો એ અભિજાતભાઈ તમને જણાવશે.”

“ઓકે સર.” કહી હર્ષદભાઈએ વિદાય લીધી અને લગભગ એ જ સમયે ચિંતને ઓફિસમાં પ્રવેશ કર્યો અને અજયભાઈની ચેમ્બરમાં “આવું સાહેબ.” કહી પ્રવેશ લીધો.

“આવ ચિંતન, તું નસીબદાર છે. આજે પણ તારે જાણવા માટે એક નવી વાર્તા છે. આ જે વ્યક્તિ ગયો એની જ વાત છે. ઉંમરની નાદાનિયતના હિસાબે કરેલી ભૂલનું પરિણામ ઘણી વખત બહુ લાંબા સમય સુધી ચુકવવું પડે છે. આ ગયા એ ભાઈનું નામ હર્ષદભાઈ અને એમની નાની બહેન કૃતિ જયારે કોલેજના પ્રથમ વર્ષમાં હતી એ સમયે એના જ સમાજના એક પ્રસંગમાં એનાથી લગભગ ૧૦ વર્ષ મોટા એક છેલબટાઉ વ્યક્તિ સુભાષની નજર એના પર પડી. કૃતિ શ્યામવર્ણ ઘાટીલો દેહ ધરાવતી મુગ્ધ યુવતી. શિકારી શિકાર શોધી જ લે છે. બસ સુભાષે એની રીતે કૃતિના પારિવારિક બેકગ્રાઉન્ડની તપાસ કરી. કૃતિની કોલેજની, કોલેજ આવવા-જવાના સમય અને સાધન વગેરેની ઝીણામાં ઝીણી માહિતી ભેગી કરી. ધીમે ધીમ સુભાષે કૃતિની નજીક આવવાનું શરૂ કર્યું. શરૂઆત સામાન્ય હાય હેલ્લોથી અને પછીથી રોજ કોલેજ છૂટવાના સમયે સુભાષ કોલેજના ગેટની બહાર હાજર જ હોય. ફેશનેબલ કપડા, રોજ અલગ અલગ બાઈક, ગોગલ્સ અને વાતચીતની અલગ છટા. કૃતિ ધીમે ધીમે સુભાષની ચાલમાં ફસાતી ગઈ. સુભાષ ધીમે ધીમે કૃતિના દિલ દિમાગ પર છવાઈ ગયો. સુભાષની ચાલમાં ફસાઈને કૃતિને એવું લાગવા લાગ્યું કે, સુભાષ એને દિલોજાનથી પ્રેમ કરે છે. મુગ્ધાવસ્થાનો પ્રેમ આંધળો હોય છે. બસ કૃતિનું કોલેજ ભણવાનું બાજુએ રહી ગયું અને એણે અને સુભાષે કોર્ટમાં લગ્ન કરી લીધા. લગ્નના એક વર્ષ સુધી બંનેએ લગ્ન છુપાવ્યા અને આ સમયગાળા દરમ્યાન સુભાષે કૃતિના તમામ ઓળખપત્રમાં નામ બદલાવવાની કાર્યવાહી પૂર્ણ કરી અને એ પછી એક દિવસ કૃતિ એના પિતાનું ઘર છોડીને આંખોમાં સુંદર ભવિષ્યના સપના લઈને સુભાષના ઘરે ચાલી ગઈ એની પત્ની તરીકે રહેવા. એના પિતાએ અને બીજા સગોઓએ એ સમયે એને ઘણું સમજાવ્યું પણ સુભાષના પ્રેમમાં આંધળી બનેલ કૃતિને એને સમજાવનારા બધા જ એના હિતશત્રુઓ લાગ્યા. શરૂઆતના છ મહિના બધું બરાબર ચાલ્યું પણ પછી સુભાષનો અસલ રંગ દેખાવા લાગ્યો. જે બાઈક પર એ કૃતિને મળવા કોલેજ આવતો એ પણ એના મિત્રના ગેરેજ પરથી લઈને આવતો. લગ્ન પહેલા જણાવેલ કે, એનું પોતાનું રેડીમેડ કપડા બનાવવાનું કારખાનું છે એ વાત ખોટી નીકળી. એક સામાન્ય કારીગરથી વિશેષ એ કંઈ જ ન હતો. આવક એટલી પણ ન હતી કે આખા મહિનાનું કરિયાણું, દૂધ અને શાકભાજીનો ખર્ચ એક સાથે નીકળે. કૃતિને એની ભૂલ સમજાઈ ત્યાં સુધીમાં ઘણું મોડું થઇ ચુક્યું હતું. પ્રેમ લગ્નમાં એક વસ્તુ મેં નોંધી છે ચિંતન, જયારે પણ છોકરીને એહસાસ થાય કે એણે ભૂલ કરી છે એ સમયે પણ એ એના પિતાને તરત જાણ નથી કરતી અને પોતાની જાતે જ પોતાની સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવાનો પ્રયત્ન કરે છે અને આ ભૂલ એને બહુ જ નડે છે. કૃતિના કિસ્સામાં પણ એવું જ થયું. કૃતિએ ઘણી વખત વિચાર કર્યો કે એ પાછી જતી રહે એના પપ્પાના ઘરે પણ, પપ્પા શું કહેશે? સમાજ શું કહેશે? એ વિચારવામાં બીજો સમય પસાર થઇ ગયો અને કૃતિ એક બાળકીની મા બની ગઈ. બે જણાનું જ્યાં માંડ માંડ પૂરું થતું હોય ત્યાં બીજા એક સભ્યનો વધારો. ઘરખર્ચમાં પહોંચી નહીં વળતા સુભાષે વધુ મહેનત કરવાના બદલે આંકડા રમવાનું શરુ કર્યું અને એમાં એ દેવાના ડુંગરમાં દબાતો ગયો. પરિણામે ઘરમાં કંકાસ અને કજિયા વધવા લાગ્યા અને પછી "નબળો ધણી બૈરી પર શુરો" એ કહેવતની જેમ સુભાષ કૃતિ ઉપર હાથચાલાકી કરવા લાગ્યો. કૃતિ પોતાનું નસીબ સમજીને બધું સહન કરતી રહી અને એક વખત સુભાષનો માર સહન ના થતાં એણે એના ભાઈ એટલે કે આ હર્ષદભાઈને ફોન કર્યો. પોતાના બહેનની પરિસ્થિતિ જાણ્યા પછી હર્ષદભાઈ સુભાષને મળ્યા અને સુભાષને બે વિકલ્પ આપ્યા. કાં તો સુભાષ હર્ષદભાઈના કારખાનામાં મેનેજર તરીકે જોડાઈ જાય અથવા જો સુભાષ મહેનત કરવા તૈયાર હોય તો હર્ષદભાઈ એને રેડીમેડ કપડાં બનાવવાનું કારખાનું નાખી આપે અને સુભાષ અને હર્ષદભાઈ બંને એમાં ભાગીદાર બને. પરંતુ, સુભાષ બનેમાંથી એક પણ વિકલ્પ માટે તૈયાર ના થયો. કારણ, એનામાં આળસ ઘર કરી ગઈ હતી અને એને કમાવાની દાનત ન હતી. બેનનું ઘર સારી રીતે ચાલે એ હેતુથી હર્ષદભાઈએ ત્રણ વર્ષ સુધી કૃતિને કરિયાણું અને ઘરખર્ચની મદદ કરી. પણ, આનું પરિણામ વિપરીત રીતે એવું આવ્યું કે સુભાષે કામ પર જવાનું જ છોડી દીધું. આખરે કૃતિ અને હર્ષદભાઈ બંને કંટાળ્યા અને પાંચ વર્ષના લગ્નજીવન પછી હવે શું કરવું એ માટે આ હર્ષદભાઈ આપણી ઓફીસ આવ્યા હતા. હવે તું બોલ, આ કેસમાં શું કરાય?” અજયભાઈએ ચિંતનને પૂછ્યું.

“સાહેબ, આવા માણસ જોડે રહીને આખી જીંદગી ના બગાડાય. ડિવોર્સ લઇ લેવા જોઈએ મારા હિસાબે.” સુભાષ પ્રત્યેનો તિરસ્કાર ચિંતનના મોઢા પર દેખાઈ આવ્યો અને એણે એની સમજ મુજબ અભિપ્રાય આપ્યો.

“બરાબર, મેં પણ એ જ કીધું છે. ચાલ, બીજો એક કપ કોફી થઇ જાય.” બોલી રામજીને ઇન્ટરકોમ પર કોફીની સુચના આપી. 



આશિષ એ. મહેતા



********************************************************************************************
********************************************************************************************



Creative Commons License



મારી કેસ ડાયરી : કૃતિ - સુભાષ by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, October 31, 2020

પ્રેમ અને લાગણી એક તરફ અને ધંધો બીજી તરફ રાખવો એમાં જ સમજદારી છે

"હું તો તને પહેલેથી જ ના પડતો હતો કે આ રસ્તે આગળ ના વધ, પણ તું માન્યો જ નહિ. આશુ, મેં તને કેટલી વખત સમજાવ્યો કે તારો લાગણીશીલ સ્વભાવ જ તને નડશે."

અમદાવાદ શહેરના પ્રખ્યાત એસ.જી. હાઇવે પર થલતેજ પાસે આવેલ એક પ્રખ્યાત ચાની કીટલી પાસે મિટિંગ જામી હતી. રાતના આશરે 10.00 વાગ્યાનો સમય હશે. દિવસભર ચિક્કાર રહેતો એસ.જી. હાઇવે પરનો ટ્રાફિક ધીમો પડી ગયો હતો. એવા સમયે હાઇવેને અડીને આવેલ એક પ્રખ્યાત ચાની કીટલીની બાજુમાં ઢાળેલા ખાટલા પર સામસામે બે મિત્રો બેઠા હતા. એક જે સહેજ લાગણીભીના ગુસ્સાથી બીજાને કહી રહેલ તે સુજય પટેલ, અને સુજયની વાત સાંભળનાર હતો આશુ એટલે કે આશુતોષ વૈષ્ણવ. ચાની કીટલીવાળાને પણ જાણે આજે આ બે મિત્રોની વાતોમાં રસ પડયો હોય એમ ઘરે જવાની કોઈ ઉતાવળ ન હતી, ઉલ્ટાનું એ આ બંને મિત્રોની વાત ધ્યાનથી સાંભળી રહ્યો હતો અને એને જે સમજ પડી હતી એ મુજબ આ બંને મિત્રોની વાતના મૂળ આજથી લગભગ ત્રીશ-પાંત્રીશ વર્ષ પહેલાં રોપાયા હતા.

હા, એનું અનુમાન સાચું જ હતું. પચાસ વટાવી ચૂકેલ આ બંને મિત્રો ત્યારે કદાચ પંદર-સોળ વર્ષના તરૂણો હશે. હશે નહિ હતા જ. 1980 નો દાયકો હતો અને ત્યારે તો ગોતા વિસ્તાર અમદાવાદનું પરૂં ગણાતો અને હજુ સ્ટ્રીટ લાઈટ વગરના ધૂળિયા રસ્તાવાળું ગામ હતું. એ ગામમાં જ, ગામની શેરી અને માટીમાં જોડે જ રમીને બાળપણ પસાર કરેલ એ બે મિત્રો એટલે સુજય પટેલ, ગામના મુખીનો દિકરો, અને બીજો આશુતોષ વૈષ્ણવ. બંને ગાઢ મિત્રો. રમવાનું પણ જોડે અને ભણવાનું પણ જોડે. દશમા ધોરણ સુધીનો અભ્યાસ ગામની શાળામાં પૂરો કરી બંનેએ ઘાટલોડિયા ગામની શાળામાં અગિયારમા ધોરણમાં પ્રવેશ મેળવ્યો અને ત્યાંથી જ આજની આ ચર્ચાના બીજ રોપાયા હતા.

કુદરત પણ ક્યારેક અજીબ પરિસ્થિતિનું નિર્માણ કરતી હોય છે. સુજય અને આશુતોષની સાથે એ જ શાળામાં એક અન્ય વ્યક્તિએ પણ પ્રવેશ લીધો હતો, કવિતા ગોસ્વામી, ગોતા ગામના રામજી મંદિરના મહંતની દીકરીની દીકરી. કવિતાનું મોસાળ ગોતા ગામ હોઈ એ લગભગ દર વેકેશનમાં ગામમાં આવતી અને એટલે સુજય, આશુતોષ અને કવિતા એકબીજાને ઓળખતા હતા.

બે વર્ષ જોડે અભ્યાસ કર્યો એમાં આશુતોષ અને કવિતા એકબીજાની વધુ નજીક આવ્યા અને એમની મિત્રતા પ્રેમમાં પરિણામી. એ સમય આજના જેવો એડવાન્સ નહીં, એટલે એ બંનેએ એકબીજાની સામે પોતપોતાની લાગણીઓનો એકરાર કર્યો નહોતો. શાળાનો અભ્યાસ પૂરો થયો અને આશુતોષ અને સુજય આગળ અભ્યાસમાં લાગ્યા અને આશુતોષે વિચારી રાખેલું કે કોલેજ પૂરી થાય અને સારી જોબ મળી જાય એટલે પોતાના ઘરમાં પોતાના અને કવિતાના સંબંધની વાત કરવી. પણ, કોલેજનું પહેલું વર્ષ પૂરું પણ નહોતું થયું અને કવિતાના લગ્ન થઇ ગયા. કોલેજ પૂરી થયા પછી સુજય એના પિતાના જમીન અને પાર્ટી પ્લોટના ધંધામાં લાગી ગયો અને આશુતોષ સી.એ. બન્યો અને થોડો સમય નોકરી કર્યા પછી પોતાની સ્વતંત્ર ઓફિસ કરી અને પછી આશુતોષ જિંદગીની દોડધામમાં લાગી ગયો અને ઘર અને પરિવારના તમામ સભ્યોને ગોઠવવામાં લાગી ગયો, પણ આશુતોષે લગ્ન ના કર્યા. આશુતોષના આ નિર્ણયની પાછળનું કારણ કોઈ જાણતું હોય તો એ હતો એના બાળપણનો મિત્ર સુજય. આશુતોષ અને કવિતાનો સમાજ તો એક જ હતો, પણ સમાજનો એક નિયમ હતો કે એક જ ગામના સમાજના છોકરા-છોકરીઓ ભાઈ-બહેન ગણવા. એક તો આ નિયમ અને બીજું આશુતોષ પોતાના ઘરમાં કવિતા વિષે વાત કરે તે પહેલા તો કવિતાના લગ્ન થઇ ગયા અને આશુતોષે આખી જિંદગી એકલા રહેવાનો નિર્ણય કર્યો.

એકાદ વર્ષ પહેલાં સમાજના કોઈ એક પ્રસંગમાં આશુતોષ અને કવિતા ભેગા થઇ ગયા. કવિતા એની એકની એક દીકરી તન્વી સાથે આવી હતી, જે હાલમાં સી.એ.ના ફાઇનલ યરમાં હતી. આશુતોષે એને પોતાની ઓફિસમાં ટ્રેઈની તરીકે સારા સ્ટાઈપેન્ડથી રાખી લીધી અને એ સાંજે જ સુજયે આશુતોષને ચેતવણી આપી હતી કે, "આશુ, તેં આ નિર્ણય લાગણીમાં કર્યો છે, ધ્યાન રાખજે."

અને આજે આશુતોષને સુજયની વાત સાચી લાગી રહી હતી. આશુતોષે તન્વીને પોતાની ઓફિસમાં રાખી, ધંધો શીખવાડ્યો અને પોતાના ધંધાની લગભગ તમામ આંટીઘૂંટી શીખવાડી અને એને માત્ર 3 વર્ષમાં જ એક હોંશિયાર સી.એ. બનાવી દીધી. આશુતોષે લાગણીમાં આવી જઈને તન્વી ઉપર જરૂર કરતા વધારે વિશ્વાસ રાખ્યો અને પોતાની ઓફિસમાં પોતાના પછીનું સ્થાન તન્વીને આપ્યું. આશુતોષ માટે તન્વીએ પોતાની જ દીકરી હતી અને તન્વી પણ આશુતોષે સોંપેલા કામ પૂરતું ધ્યાન દઈને કરતી અને કેટલાક નાના નાના કામ આશુતોષ તન્વીને બારોબાર જ સોંપી દેતો હતો.

બધું જ બરાબર ચાલી રહ્યું હતું પણ આશુતોષે પારિવારિક કારણોસર વીસ દિવસ બહારગામ જવાનું થયું અને તમે રૂટિન ધંધાકીય કામકાજ સરળતાથી ચાલી રહે તે હેતુથી તન્વીને કેટલાક કોરા પેપરો પર પોતાની સહીઓ કરી આપી. બસ, અહીં જ આશુતોષની ભૂલ થઇ ગઈ અને તન્વીની પણ. તન્વી આશુતોષની સહી વાળા કોરા પેપર પોતાના ઘરે લઇ ગઈ અને એણે એના પતિ અંકિતને આ પેપર બતાવ્યા અને અંકિતે એ પેપરમાંથી એક પેપર લઇ આશુતોષની પાવર ઓફ એટર્ની પોતાના નામે બનાવી દીધી અને એ બનાવટી પાવર ઓફ એટર્ની દ્વારા આશુતોષની ઓફિસ એના પોતાના નામે કરી લીધી. આશુતોષના સદ્દનસીબે અંકિત કાયદાની પ્રક્રિયાથી પૂરેપૂરો માહિતગાર ના હોવાથી તે પોતાના બદઇરાદામાં પૂરેપૂરી રીતે સફળ ના થઇ શક્યો અને આશુતોષને તેના અંગત સૂત્રો દ્વારા આખી ઘટનાની તુરંત જ ખબર પડી ગઈ અને એણે તરત જ સુજયને જાણ કરી અને સુજયે પોલીસખાતાના કોન્ટેક્ટથી અંકિતને તરત જ પોલીસ કસ્ટડીમાં મુકાવી દીધો. આશુતોષ બનતી ત્વરાએ પરત આવી ગયો.

પરંતુ, તન્વીએ આશુતોષને કોઈ આજીજી કરી ના હોવા છતાં આશુતોષે પોતે જ અંકિતના જામીન કરાવી દીધા. એટલું જ નહીં, તન્વીને પણ બીજા દિવસથી ઓફિસ આવવાનું કહ્યું. સુજયને આ ના ગમ્યું અને દુન્યવી દ્રષ્ટિએ પણ આશુતોષનું આ પગલું વ્યવહારિક હતું જ નહીં.

એ રાત્રે જ સુજયે આશુતોષને ચાની કીટલીએ બોલાવ્યો અને આશુતોષને દુનિયાદારી સમજાવવાનો એક નિષ્ફ્ળ પ્રયાસ કર્યો. હકીકતે, સુજય પણ જાણતો જ હતો કે આશુતોષ તન્વીને પોતાની સગી દીકરી જ ગણતો હતો અને એટલે જ પેલી કહેવતની જેમ, "છોરૂં કછોરૂં થાય, પણ માવતર કમાવતર ના થાય." એ મુજબ આશુતોષ તન્વી પ્રત્યેની પોતાની લાગણીને કોઈ પણ સંજોગોમાં અટકાવી શકવાનો નથી.

પણ, સુજયની એક વાત બહુ જ સાચી હતી. હવેનો જમાનો મતલબી લોકોથી ભરેલો છે, લાગણીશીલ લોકોથી નહિ. પ્રેમ અને લાગણી એક તરફ અને ધંધો બીજી તરફ રાખવો એમાં જ સમજદારી છે.


આશિષ એ. મહેતા


Creative Commons License



પ્રેમ અને લાગણી એક તરફ અને ધંધો બીજી તરફ રાખવો એમાં જ સમજદારી છે by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, October 24, 2020

કારગિલ યુદ્ધની એક યાદ

અંધારી રાત પૃથ્વી પર એનો અંધકાર પાથરતી જતી હતી. ગામના ચોકિયાતો અને શેરીના કુતરાઓ પણ પરાણે જાગી રહ્યાં હતા. એવા ટાણે જોરાવરસિંહ બાપુની આંખોમાંથી ઊંઘ વેરાન થઇ ગઈ હતી, જાણે કે રણમાંથી નદી ગાયબ થઇ ગઈ હોય. જોરાવરસિંહ બાપુ એમની ડેલીમાં, બંને હાથ પાછળની તરફ એકબીજામાં ભેરવીને આમથી તેમ આંટા મારી રહ્યા હતાં. એમના પ્રભાવશાળી ચહેરા પર આજે એમના દિલમાં રહેલી ચિંતા ચાડી ખાઈ રહી હતી. રાત્રિનો બીજો પહેર પૂરો થવાની અણી પર હતો અને પસાર થતા સમયની સાથે જોરાવરસિંહ બાપુની ચિંતા પણ વધતી જતી હતી.

આજનું ભાવનગર જે પહેલાં ગોહિલવાડ તરીકે ઓળખાતું હતું. તેનું એક નાનું પણ રળિયામણું ગામ વરતેજ. વરતેજ ગામના વર્તમાન સમયના સૌથી પ્રતિષ્ઠિત અને પ્રભાવી વ્યક્તિ એટલે જોરાવરસિંહ ગોહિલ બાપુ. ગોહિલ વંશનો પ્રભાવ વ્યક્ત કરતો પ્રભાવશાળી ચહેરો, પૂરૂં છ ફૂટનું કદ, ઉભું ઓળેલું માથું, પહોળી છાતી, મજબૂત બાંધો, સહેજ ચપટું નાક, પ્રમાણસરની વળ ચઢાવેલી મૂછો અને સામેવાળાને એક પળમાં માપી લેતી પાણીદાર આંખોના સ્વામી એટલે જોરાવરસિંહ ગોહિલ બાપુ. પોતે રાજ્યના પોલીસ ખાતામાંથી એસ.પી. તરીકે નિવૃત્ત થયા હતા અને ખેતીવાડી પણ સારી એટલે પૈસાની કોઈ ચિંતા નહીં. કહેવાય છે કે "રાજપૂતનો જન્મ દેશની રક્ષા કાજે મરવા માટે જ થાય છે." આ ઉક્તિને સાચો પાડતો પરિવાર એટલે જોરાવરસિંહ ગોહિલ બાપુનો પરિવાર. બાપુ પોતે રાજ્યના એસ.પી. તરીકે નિવૃત્ત થયા હતા અને એમના બંને પુત્રો રાજવીરસિંહ ગોહિલ અને જયવીરસિંહ ગોહિલ ભારતીય સેનામાં જોડાઈને દેશની સેવામાં હતા. મોટા પુત્ર રાજવીરસિંહ ગોહિલ મેજર હતા અને નાના પુત્ર જયવીરસિંહ કેપ્ટન તરીકે સેવા આપતા હતા. જોરાવરસિંહ ગોહિલ બાપુનો નિવૃત્તિનો સમય સામાન્ય રીતે તો ખેતીવાડીમાં, ગામના વિકાસની કામગીરીમાં અને પોતાના બંને પુત્રોના પુત્રો એટલે કે મૂડીના વ્યાજ રાજેન્દ્રસિંહ અને કૃણાલસિંહને રમાડવામાં પસાર થઇ જતો હતો.

1999 નું વર્ષ હતું. મે મહિનામાં ભારતીય સેનાના ધ્યાનમાં આવ્યું કે કારગિલ સીમા પર નાપાક ઈરાદો ધરાવતા પાકિસ્તાની સૈનિકો દ્વારા ઘૂસણખોરી થઇ છે. ભારતીય સેનાને કારગિલ સેક્ટરમાં મૂવ કરવામાં આવી. હવાઈ સેનાએ અને થલ સેનાની અલગ અલગ રેજિમેન્ટ કારગિલ સેક્ટર તરફ આગળ વધતી હતી. આયોજનબદ્ધ હવાઈ હુમલા પછી થલ સેના માથે સેનાની ચોકી કબજે કરવાની જવાબદારી હતી. તત્કાલીન પ્રાધાનમંત્રી શ્રીએ યુદ્ધ જેવી પરિસ્થિતિની ઘોષણા કરી હતી અને ભારતીય સેનાએ એને "ઓપરેશન વિજય" એવું નામ આપ્યું હતું. 

રોજે રોજ સમાચાર આવતા હતા, ભારતીય સેનાએ એક પછી એક પોતાની ચોકીઓ પરનો કબજો પરત મેળવવાની શરૂઆત કરી અને એ ચોકી પરત મેળવવા માટે પોતાના જાંબાઝ સૈનિકો, અફસરોની કુરબાની પણ આપી. દેશ માટે ક્યારેક બંગાળનો ટાઇગર, ક્યારેક પંજાબનો શેર, ક્યારેક રાજસ્થાનનો રણબંકો, ગરમ ખૂનનો ગુરખો, શિવાજીનો ભક્ત મરાઠા તો ક્યારેક દક્ષિણ ભારતનો તેજતરાર યુવાન શહિદ થયાના સમાચાર આવતા રહેતા હતા. જોરાવરસિંહ ગોહિલ બાપુના બંને પુત્રો જે રેજિમેન્ટમાં હતા એ રેજિમેન્ટને ભારતીય સેના માટે મહત્વની કહી શકાય એવી ટાઇગર હિલ ચોકી કબજે કરવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. દુશ્મન ભૌગોલિક પરિસ્થિતિનો ફાયદો લઇ લડી રહ્યા હતા અને આપણા સૈનિકો વિપરીત અને વિષમ પરિસ્થિતિમાં  પણ દુશ્મનોને હંફાવી રહ્યા હતા.

જૂન મહિનાનો છેલ્લો દિવસ હતો. ટાઇગર હિલ ચોકી કેપ્ચર કરવાનો પ્રયાસ જારી હતો. દિવસના ઉજાસમાં આગળ વધવું એ આત્મહત્યા સમાન હતું. ભારતીય નરબંકાઓ રાતના અંધારાનો લાભ લઈને આગળ વધી રહ્યા હતા. અલગ અલગ ટીમ અલગ અલગ રસ્તે આગળ વધતી હતી. એક ટીમની કમાન મેજર રાજવીરસિંહ ગોહિલના હાથમાં હતી, તો બીજી ટીમની કમાન કેપ્ટ્ન જયવીરસિંહ ગોહિલના હાથમાં હતી. 02-07-1999 રાત્રીના 11.00 વાગ્યા હશે. અંધારાનો લાભ લઈને ભારતીય સેનાની ટુકડીઓ ધીમે-ધીમે આગળ વધી રહી હતી. ઉપર ટોચ પર બેઠેલ પાકિસ્તાનીઓએ લાઈટ ફાયર કર્યું. થોડાક સમય માટે કૃત્રિમ અજવાળું પથરાઈ ગયું. ભારતીય સૈનિકોની પોઝિશનનો અંદાજ આવી ગયો. સામસામે ધાણીફૂટ ફાયરિંગ શરૂ થયું. મોર્ટર શેલ ફાયર થયા. દુશ્મનોને જડબાતોડ જવાબ અપાઈ રહ્યો હતો. એવા સમયે કેપ્ટ્ન જયવીરસિંહે દુશ્મન ચોકીનું લોકેશન ભારતીય આર્ટિલરી ટીમને સ્પોટ કર્યું. આર્ટિલરી ટીમે એ સ્પોટ પર નિશાન સાધીને હુમલો કર્યો અને દુશ્મન ચોકી ધ્વસ્ત થઇ. બીજી બાજુ મેજર રાજવીરસિંહે બીજી ચોકી પર ગ્રેનેડથી હુમલો કર્યો અને એ ચોકી પણ ધ્વસ્ત. બંને નરસિંહો એમની ટીમ સાથે એમને સોંપેલ લક્ષ સિદ્ધ કરવામાં સફળ થયા. બીજા દિવસે પથ્થરોની આડશમાં જે જ્યાં હતા ત્યાં જ સંતાઈ રહ્યા. ફરી રાત્રીના અંધકારે પોતાની કાળાશ પથારી અને ફરીથી ફાયરિંગ શરૂ થયું. પાકિસ્તાની સૈનિકો એક પછી એક પાકા ફળની જેમ ખરી રહ્યા હતા. પણ આજે મૃત્યુ દુલ્હન બનીને આવ્યું હતું કોઈ ખાસ માટે.. ટાઇગર હિલ ચોકી ભારતીય સેનાએ કબજે કરી લીધી.

મોડી રાત્રે જોરાવરસિંહને ફોન દ્વારા સમાચાર મળી ગયા અને ધીમે ધીમે આખા વરતેજ પંથકમાં ફેલાઈ ગયા. જોરાવરસિંહ બાપુ સિવાય ઘરમાં કોઈને અણસાર ન હતો. વહેલી સવારથી જ વરતેજ ગામના લોકો જોરાવરસિંહ બાપુની ડહેલીએ ભેગા થવા લાગ્યા. બાપુને પ્રણામ કરી સૌ આઘાપાછા ક્યાંક ઉભા રહી ગયા. ફળિયાની પરિસ્થિતિ જોઈને જોરાવરસિંહ બાપુના ધર્મપત્ની રાજલબાને તથા બંને પુત્રવધૂઓને કંઈક અમંગળના અણસાર આવી ગયા. બી.એસ.એફ.ની ટ્રક ગામમાં આવી અને બાપુની ડહેલી પાસે ઉભી રહી. અંદરથી વર્દીમાં સજ્જ જવાન બહાર આવ્યા અને એક પછી એક એમ બે તિરંગામાં લપેટાયેલા કોફીન ખભે કરી પુરી અદબથી ડહેલીમાં લાવ્યા. બંને કોફીન ડહેલીમાં મૂકી બધા જ જવાનોએ જોરાવરસિંહ બાપુ અને ઘરના સર્વેને સેલ્યુટ કરી. દુશ્મનો માટે મોત બનીને ત્રાટકેલા મેજર રાજવીરસિંહ ગોહિલ અને કેપ્ટ્ન જયવીરસિંહ ગોહિલ મૃત્યૃ દેવીને પસંદ પડી ગયા હતા. ત્રીજી જુલાઈ, 1999 ની રાત્રે દુશ્મનોએ મોર્ટર ફાયર કર્યો જે બંને ટીમની ખુબ જ નજીક પડ્યો, પણ ફૂટ્યો નહિ. મેજર રાજવીરસિંહે બંને ટીમને પાછળ ખસવા સૂચન કર્યું અને પોતે મોર્ટર શેલને ઉઠાવી દૂર ફેંકવા આગળ વધ્યા. એ જ સમયે દુશ્મનોએ ગોળી ચલાવી અને સીધી જ મેજર રાજવીરસિંહની છાતી વીંધાઈ ગઈ. મોટા ભાઈનું બાકીનું કામ નાના ભાઈ કેપ્ટ્ન જયવીરસિંહે પૂરું કર્યું. મોર્ટર શેલ ઉઠાવીને પાછો દુશ્મન ચોકી તરફ ફેંક્યો. પણ એ પણ દુશ્મનની ગોળીથી વીંધાઈ ગયા અને ટીમના બાકીના સાથીઓને બચાવવા જતાં બંને ભાઈઓ વીરગતિને પ્રાપ્ત થયા. વરતેજ ગામમાં શોકનો માહોલ ફેલાઈ ગયો. બધાની આંખો ભીની હતી સિવાય જોરાવરસિંહ બાપુની. રાજલબા ભીની આંખે પણ સ્વસ્થતા પૂર્વક બહાર આવ્યા અને પોતાના બંને પુત્રોના માથે હાથ ફેરવ્યો. બંને શહીદવીરની પત્નીઓ આક્રંદ કરી રહી હતી. નાના રાજેન્દ્રસિંહ અને કૃણાલસિંહ એક ખૂણામાં ઉભા હતા.

કંઈક વિચારીને જોરાવરસિંહ રાજલબા પાસે આવ્યા અને આજે પહેલી વખત એમણે રાજલબાનો હાથ જાહેરમાં પકડ્યો. એ સમયે રાજલબાએ કહ્યું, "બાપુ, માતાજીએ મને હજુ એક પુત્ર આપ્યો હોત તો આજે એને પણ દેશની સેવામાં હું મૂકી શકી હોત." એક રાજપૂતાણીને છાજે એવું વેણ સાંભળીને બંને પુત્રવધૂઓનું આક્રંદ ડૂસકામાં બદલાઈ ગયું અને પાછલી આખી રાતથી ચિંતામાં રહેલ જોરાવરસિંહ ગોહિલ બાપુના મુખ પર શહિદવીરોનાં પિતા તરીકેની ચમક પથરાઈ ગઈ.

વાચક મિત્રો વાર્તા મારી કાલ્પનિક છે. આપ આપનો અભિપ્રાય જણાવશો.


આશિષ એ. મહેતા


Creative Commons License



કારગિલ યુદ્ધની એક યાદ by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/

Saturday, October 17, 2020

મારી કેસ ડાયરી : અભિજાત

પ્રિય વાંચકમિત્રો,



સાંજના ૬.૪૫ નો સમય થવા આવ્યો હતો અને ચિંતને એડવોકેટ અજય પટેલની ઓફિસમાં પ્રવેશ કર્યો અને પંક્તિને સસ્મિત “હાય” કર્યું. પંકિત એક ફોન પર વ્યસ્ત હોવાથી સ્માઈલ આપી ચિંતનને બેસવાનો ઈશારો કર્યો અને ચિંતને ઓફીસના વેઈટીંગ એરિયામાં બેઠક લીધી. ફોન પૂરો કરીને પંક્તિએ ઇન્ટરકોમ પર એડવોકેટ અજય પટેલને ચિંતનના આગમનની જાણ કરી અને "ઓકે સર" કહી ઇશારાથી ચિંતનને અંદર જવા જણાવ્યું.

ફૂલ સાઇઝનો ગ્લાસ ડોર ખોલી ચિંતન એડવોકેટ અજય પટેલની ચેમ્બરમાં દાખલ થયો. આજે ચેમ્બરમાં અભિજાત શુક્લાની ગેરહાજરી પહેલી વખત એણે જોઈ. ઇશારાથી સામે બેસવા ચિંતનને જણાવી અજય પટેલે એમના લેપટોપમાં એમનું કામ ચાલુ રાખ્યું. પાંચેક મિનીટ પછી લેપટોપ શટડાઉન કર્યું અને ઇન્ટરકોમ પર બે કોફી મોકલાવવા કહ્યું અને પંક્તિને કોઈ કામ ના હોય તો નીકળવાની સુચના આપી. થોડી વારમાં ઓફીસબોય રામજી બે કોફી મૂકી ગયો.

“સાહેબ, એક સવાલ પૂછું?” ચિંતને પૂછ્યું.
“બોલ” ટૂંકો જવાબ આપી અજયભાઈએ કોફીનો એક સીપ લીધો.
“આજે પહેલી વખત તમને ચેમ્બરમાં એકલા જોયા. અભિજાતસર બહારગામ છે કે કોઈ સાજુ-માંદુ છે?”
“લે, આજે તેં અજાણતાં જ વાર્તાનો એક મુદ્દો આપી દીધો. આજે તને અભિજાતની જ વાત કહું.”

“હું અને અભિજાત સ્કુલ સમયના મિત્રો. આમ તો અભિજાતના પિતાના હાથ નીચે હું ભણતો અને એ રીતે અમે બારમા ધોરણમાં ભણતા હતા ત્યારથી એક બીજાના પરિચયમાં. બંનેનું એડમીશન એક જ કોલેજમાં થયું. ત્યારે ખબર ન હતી કે અમે એક જ કોલેજમાં છીએ. આ તો જયારે કોલેજ ચાલુ થઇ અને એક જ ક્લાસમાં નંબર આવ્યો ત્યારે ખબર પડી. પછી તો રોજ જોડે જ બેસવાનું. કોલેજથી પાછા જોડે જ આવીએ. કોલેજના ત્રીજા વર્ષમાં તો અભિજાતે ટ્યુશન કરાવવાના શરૂ કરી દીધા અને કોલેજ પત્યા બાદ અમે અલગ થઇ ગયા. મેં લૉ કોલેજ જોઈન કરી અને અભિજાતે એમ.કોમ.માં એડમીશન લીધું. સાઈડમાં ટ્યુશન ક્લાસ ચાલુ. એનો ધ્યેય એના પપ્પાની જેમ શિક્ષક બનવાનો હતો. એમ.કોમ. પૂરું થયા પછી એને બી.એડ.માં ફ્રી સીટ પર એડમિશન ના મળ્યું. એણે પ્રાઇવેટ ટ્યુશન ક્લાસ ચાલુ કર્યા અને એ સમયે મેં જુનિયરશીપ ચાલુ કરેલ. અમારૂં મળવાનું નિયમિત રહેતું. એ સમયે અભિજાતની આવક ઘણી જ સારી. અમે મિત્રો ભેગા થઈએ ત્યારે ચા-પાણીના ખર્ચા અભિજાત કરે. અભિજાત મજાની લાઈફ જીવતો.

એ સમયે, એની સાથે જ એક વ્યક્તિ પ્રાઇવેટ ટ્યુશન ક્લાસ કરે. નામ સમીર શાહ, એ ગણિત અને વિજ્ઞાન ભણાવે. એક વખત એ ટ્યુશન જવા ઘરેથી નીકળ્યો અને એક સાધન-સંપન્ન પરિવારના નબીરાની ગાડી સાથે સમીર શાહનો અકસ્માત થયો. એ બિચારાના બંને પગ તૂટી ગયા. પુરા બે વર્ષ પથારીમાં નીકળી ગયા. ટ્યુશન ક્લાસ છૂટી ગયા અને બચત પૂરી થઇને એના માથે મોટું દેવું થઇ ગયું. બસ, આ ઘટનાએ અભિજાતને નવેસરથી વિચારવા મજબૂર કરી દીધો. એ વિચારવા લાગ્યો, “એવી કઈ લાઈન છે જેમાં જો આપડે કોઈ સંજોગોમાં પથારી પકડી લઈએ તો પણ કમાઈ શકાય. એણે મારી સાથે આ અંગે ચર્ચા કરી અને મેં એને લૉ કોલેજમાં એડમીશન લઇ લેવા જણાવ્યું. એણે મારી સલાહ માની અને કાયદાનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો અને મારી સાથે પ્રેક્ટીસમાં જોડાઈ ગયો. તને ખબર જ હશે કે વકીલાતના વ્યવસાયમાં શરૂઆતના પાંચેક વર્ષ તો ઘરના રોટલા ખાવા પડે અને અભિજાતની માનસિક પરિસ્થિતિ એ સમયે બહુ જ ખરાબ થઇ ગઈ હતી, કારણ કે ટ્યુશનની લાઈનમાં એની આવક ખુબ જ સારી હતી અને એમાંથી વકીલાતમાં આવ્યો એટલે ફરીથી શૂન્ય પર. એકડ એકથી નવી શરૂઆત કરવી પડી. ખર્ચા તો ઘટે નહિ, હાથ તંગ રહે, વળી એને તો એક દીકરી પણ ખરી. જ્યાં ત્યાં શરૂના વર્ષો કાઢ્યા અને એનું સર્કલ સારું એટલે ધીમે ધીમે કામ મળવા લાગ્યું અને વધવા પણ લાગ્યું. આજે ભગવાનની કૃપા છે. અભિજાત સામાજિક થોડો વધુ એક્ટીવ છે એટલે એને ઘણા બધા કામ હોય અને સામેથી કારણ વગરની જવાબદારી લેવાનો એનો સ્વભાવ થઇ ગયો છે. હું પણ એને કાંઈ કહેતો નથી. એ પણ આ લાઈનથી ખુશ છે. હા, ક્યારેક વાત કરે કે જો સમીર શાહનો અકસ્માત ના થયો હોત અને એ સમયે એને લાઈન બદલવાનો વિચાર ના આવ્યો હોત તો?

પણ પછી એ જાતે જ કહે, “માણસને એનો રોટલો અને ઓટલો સમય થાય એટલે બોલાવી જ લે.”

લે ચાલ, આજે બહુ મોડું થઇ ગયું. હવે નીકળીએ ઘરે જવા.”

“ચાલો સાહેબ, મળીએ પછી.” ચિંતને પ્રત્યુત્તર આપ્યો.

“રામજી, ઓફીસ વસ્તી કરી ચાવી મને નીચે ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પર આપી જાવ. હું પાર્કિંગમાંથી કાર લઈને આવું છું.” અજયભાઈએ ઉભા થતા રામજીને સુચના આપી અને એ અને ચિંતન લીફ્ટમાં ગોઠવાઈ ગયા.


આશિષ એ. મહેતા


********************************************************************************************
********************************************************************************************



Creative Commons License



મારી કેસ ડાયરી : અભિજાત by Ashish A. Mehta is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.

Permissions beyond the scope of this license may be available at http://www.gujjustuff.com/