બીજા દિવસની સવારે ડોક્ટર સમીરના ઘરે વાતાવરણ સહેજ હળવું હતું. યશ અને રાજ બંને ગાર્ડનમાં રમી રહ્યા હતા. ડાઈનીંગ ટેબલ ઉપર ડોક્ટર સમીર અને કર્મણ બંને બ્રેક ફાસ્ટ માટે ગોઠવાઈ ગયા હતા.
“યાર અઘરુ થઈ પડશે. આનંદની ડાયરી વાંચીને સમજવાની પણ છે ખાલી વાંચવાની
હોય તો અલગ વાત છે. તું તારી ઓપીડી પતાવીને રાત્રે ઘરે આવે ત્યારે લગભગ 10 થયા હોય
અને હું પણ લગભગ એટલા જ વાગે ઘરે આવું છું. એ પછી હું ફ્રેશ થઈને પરવારીને તારા
ઘરે આવું પછી માંડ એક કે બે કલાક મળશે. ” કર્મણે મુંઝવણ રજૂ કરી.
“પણ વાંચવી તો છે
જ .. એક કામ કર કર્મણ, આનંદની ડાયરી આખી વંચાઈ ન જાય ત્યાં સુધી તુ અંહિયા
જ રહી જા. રોજ રાત્રે આનંદની ડાયરી વાંચીશું આપણે જે આનંદને જાણતા ન હતા તે આનંદને
વાંચીને સમજીશું.” ડોક્ટર સમીરે ઉપાય સૂચવ્યો.
કર્મણે કાજલની સામે જોયું અને કાજલે હામી ભરી એટલે કર્મણ કહ્યુ ઠીક
છે. “કાજલ આજે ઘરેથી તું આપણો જરૂરી સામાન-કપડાં લેતી આવજે.”
ચાલો સાંજે મળીએ કહીને કર્મણ એની ઓફિસ જવા નીકળ્યો અને ડોક્ટર સમીર
એના ક્લીનીક પર જવા.
----------------------------------
રાત્રીના આશરે 10.30 વાગે ભોજન બાદ ફરીથી ડોક્ટર સમીરના રૂમમાં કર્મણે
આનંદની ડાયરી વાંચવાની શરૂ કરી. આગલા દિવસે જ્યાંથી અટક્યા હતા ત્યાં બુકમાર્ક
મૂકેલ હતો. કર્મણે આગળ વાંચવાની શરૂઆત કરી.
“સ્ત્રીના બીજા
સ્વરૂપ સાથે પુરૂષનો પરિચય બાલ્યાવસ્થામાં જ થઈ જાય છે. બહેન તરીકે, બહેન મોટી હોય
તો મા સમાન અને નાની હોય તો દિકરી સમાન ગણાય આવું ક્યાંક વાંચ્યુ હતું. મારી કોઈ
સગી બહેન કે ભાઈ તો હતા નહિ અને કોઈ કાકા કુટુંબ કે બીજા કોઈ ખાસ સગા પણ હતા નહિ
એટલે બાલ્યાવસ્થામાં તો મને સ્ત્રીના આ બીજા સ્વરૂપનો પરિચય ન થયો પણ આપણે ત્રણે
એટલે હું – આનંદ, કર્મણ અને સમીર જ્યારે આઠમા ધોરણમાં એક જ શાળામાં ભણતા હતા તે
સમયે એટલે કે આપણી કિશોરાવસ્થામાં મને સ્ત્રીના આ બીજા સ્વરૂપનો પરિચર થયો. તમે
બંને પણ એને ઓળખો જ છો. હું સાચું નામ નથી લખતો પણ તમારું અનુમાન સાચું જ હશે એની ખાતરી આપુ
છું. આપણે ત્રણે જણાએ 10 માની બોર્ડની પરીક્ષા આપી તમે બંને તમારા મામાના ઘરે ગયા
અને હું મારો પરિવાર અમારા વતન ગયા હતા. પપ્પાના ગામડાના ઘરનું રીપેરીંગ ચાલતુ
હતું એટલે ત્યાં લગભગ એકાદ મહિનો રોકાયો. એ સમયે અમારા મકાનની બાજુના મકાનમાં,
પોતાના મામાના ઘરે રહેવા આવી હતી..આશીની. મારાથી બે વર્ષ ઉંમરમાં મોટી... એ મારા
પપ્પાને મામા કહેતી. શરૂઆતમાં મારી સાથે કોઈ ખાસ વાતચીત નહિ. પણ પછી તો અમારી વાતો
ચાલતી તે છેક મોડી રાત સુધી ...ત્યારે મને સમજાયું કે સંબંધો માત્ર લોહીના જ નથી
હોતા. લાગણીઓના તાણા-વાણાથી ગુંથાયેલા પણ હોય છે. એ સમયે મોબાઈલ ફોન તો હતા નહિ.
પણ અમે બંનેએ એક બીજાને અમારા લેન્ડલાઈન નંબરો આપ્યા. વેકેશન પત્યું આપણું રીઝલ્ટ
આવ્યું. હંમેશની જેમ સમીરનું રીઝલ્ટ સહુથી સરસ પછી કર્મણનું. સમીરે સાયન્સ લીધું
અને મેં અને કર્મણે કોમર્સ. સમીરની ઈચ્છા ડોક્ટર બનાવાની, કર્મણની બિઝનસમેન બનવાની
અને હું... હા હા હા મારું ક્યાં કંઈ નક્કી જ હતું. ..
પણ તમને યાદ છે. આપણે દર રવિવારે નિયમીત મળવાનું નક્કી કર્યું હતું.
આવા જ એક રવિવાર તમે બંનેએ મને પૂછયું હતું કે, “અલા ગામડે શું કરીને આવ્યો?” હું સ્પષ્ટ
જવાબ નહતો આપી શક્યો. કદાચ હું પોતે પણ એ વખતે સ્પષ્ટ નહતો કે આશીની પ્રત્યેની
મારી લાગણી ઉંમરના કારણે થતું આકર્ષણ છે કે ખરેખર લાગણી છે....પણ, એ પછીની
રક્ષાબંધન અને આ ડાયરી તમે વાંચો છે તેના બે વર્ષ પહેલાની રક્ષાબંધન સુધી આશીનીની
રાખડી આવી જ જાય. એણે રાખડી મોકલી અને મને બહેન મળી ગઈ.. એની કોલેજ પતી અને લગ્ન
થયા ત્યાં સુધી લગભગ દર શનિવારે અણે મારી સાથે ફોન ઉપર વાત કરી.. એની પસંદ-ના
પસંદ, વાંચન, શોખ ... એના લગ્નના બાદ એની લાઈફમાં આવેલ સમસ્યા અને બીજી અનેક વાત.
આશીની એ સ્ત્રીનું મને મળેલ બીજું સ્વરૂપ કે જે મને એક બહેન તરીકે
અને એક મિત્ર તરીકે મળી...લાગણીનો પ્રવાહ જેમાં સ્નેહ હતો... હેત હતું...
તમને જે પ્રશ્ન થયોને કે, છેલ્લા બે વર્ષથી રક્ષાબંધન ઉપર આશીનીની
રાખડી કેમ નહિ આવી? તો કહી દઉં કે આશીની બે વર્ષ ઉપર આ સંસાર છોડીને ચાલી ગઈ..ખામી એના
પતિમાં હતી એટલે એ માતૃત્વ ધારણ ન કરી શકી અને માતા નહિ બની શકવા બદલ એના ઉપર એના
સાસરી પક્ષ તરફથી કરવામાં આવતો અત્યાચાર સહન કરવાની એની હદ આવી ગઈ હતી. એક સવારે
એણે પોતાની જાતને જ ગળાફાંસો આપી દીધો અને આ દુનીયા છોડી દીધી. ત્યારે મને
સ્ત્રીના નેગેટીવ શેડનો પણ પરિચય થયો. સ્ત્રી જો લાગણીની મૂર્તિ છે તો સ્ત્રી ઈર્ષાની પણ મૂર્તિ છે. પેલી કહેવત છે ને કે,
સ્ત્રીની દુશ્મન એ સ્ત્રી જ છે. આશીનીના કેસમાં આશીનીની આત્મહત્યા પાછળ સહુથી વધુ
કોઈ જવાબદાર હોય તો તે તેની સાસુ હતી.
આશીની એ મારા જીવનપથની બીજી સ્ત્રી, બીજા ક્રમે આવતી આનંદપ્રિયા, જે મારા માટે મારી બહેન પણ હતી અને એક મિત્ર
પણ..”
કર્મણે બુકમાર્ક પાછું ગોઠવીને ડોક્ટર સમીર સામે જોયું.
“યાર આ માણસ...
આને સરળ કહેવો કે રહસ્યમય? એ કાયમ મને પૂછતો કે ફર્ટીલીટીના પ્રોબ્લેમ માટે સારા ડોક્ટર કયા
અને હું એને કહી દેતો કે, “***, તારે શું કામ છે.?
તું રહ્યો એકલો ફક્કડ ગીરધારી. પણ આનંદે
સ્પષ્ટતા ન કરી કે, એ કોના માટે પૂછે છે.. આપણે એવું જ સમજતા રહ્યા કે આનંદ આપણને બધી જ
વાતો કહે છે પણ એણે ઘણુ બધુ આપણને નહતું કીધું.” ડોક્ટર સમીરે કહ્યું.
“આજે આટલેથી આગળ
નથી વાંચવું. મૂડ ઉતરી ગયો.. ખરેખર આપણે પણ આનંદને હેરાન કર્યો એવું મને ફીલ થાય
છે. પણ એ આના નામ મુજબ જ આનંદથી જીવ્યો...”
.... વધુ આવતા અંકે...
આશિષ એ. મહેતા
Based on a work at http://www.gujjustuff.com/.
No comments:
Post a Comment